Konsekwencje dla Śląska odejścia od węgla [ZDJĘCIA]

Transformacja – czyli jak przekuć kryzys w rozwój gospodarczy.

Sprawiedliwa transformacja ma na celu umożliwienie takim regionom jak Śląsk łagodzenie społecznych i gospodarczych skutków transformacji w kierunku gospodarki neutralnej dla klimatu.

- reklama -

Wyzwanie

Tylko na terenie Śląska znajduje się 6400 ha terenów poprzemysłowych (w tym pogórniczych) co do których trzeba podjąć działania związane z rekultywacją, regeneracją, zmniejszeniem ilości zanieczyszczeń gleby oraz zagospodarowaniem terenów oraz obiektów poprzemysłowych, często znacznie zdewastowanych, zdegradowanych co utrudnia ich adaptację. Na Śląsku jeszcze w 2000 roku działały 42 kopalnie – przychody z górnictwa stanowiły wówczas 10% PKB kraju, w latach 2016 – 2019 zlikwidowano 12 kopalń, a udział w PKB zmalał do 3,3%. Jednocześnie w ciągu tych 20 lat emisja zanieczyszczeń pyłowych spadła z 38,7 do 1,3 tys. ton rocznie, co stanowi obecnie zaledwie 3,4% ilości pyłów emitowanych w roku 2000 (dane Głównego Instytutu Górnictwa).

Przeprowadzenie procesu transformacji wiąże się z dwoma nurtami działań: dywersyfikacją i modernizacją gospodarek lokalnych oraz łagodzeniem negatywnego wpływu transformacji na zatrudnienie. Warto zauważyć, że górnictwo na Śląsku funkcjonowało dwa stulecia jako przemysł dominujący. Zatem w tym okresie rozwijał się rynek pracy zwłaszcza w sektorze wydobywczym a jednocześnie górnictwo było motorem napędowym rozwoju śląskich miast. Obecnie trwający już blisko 30 lat proces zamykania kopalń z jednej strony łagodzi problemu wykształcenia „górniczego” w regionie (na rzecz różnych branż w górnictwie i jego otoczenia), zaś z drugiej strony brak systemowego sterowania procesem zmian oraz silne tradycje w regionie, nie pozwoliły wypracować dotychczas ugruntowanych alternatyw dla gospodarki i rynku pracy. Mimo tego, iż szacuje się, że w wyniku transformacji, kilkadziesiąt tysięcy osób będzie musiało zmienić pracę (zmienić branże i zawód), to na większą skalę nikt nie przygotowuje na to pracowników i firm.

Perspektywa transformacji uświadomiła nieuchronność zbliżających się zmian, jakie muszą nastąpić w całym regionie śląskim. Nikt już nie zastanawia się czy proces powinien nastąpić i czy wszystkie gminy mają w nim brać udział. Dziś pytanie brzmi jak przeprowadzić ten proces i jak wykorzystać pojawiąjące się możliwości w celu rozwoju Śląska przy jak najmniejszych negatywnych skutkach.

W założeniach proces Sprawiedliwej Transformacji powinien przede wszystkim uwzględniać aspekt ludzki. – Mało wykorzystywaną szansą jest dzisiaj partnerstwo publiczno-prawne. Jeśli uwzględnić by te formy w projektowaniu zmian transformacyjnych, można by osiągnąć dużo większy efekt zakładanych zmian – mówił podczas konferencji w Ustroniu Jerzy Buzek.

- reklama -

KOMENTARZE

Proszę wpisać swój komentarz!
zapoznałem się z regulaminem
Proszę podać swoje imię tutaj