
Szaman literatury – portret piórem malowany: Norbert Honsza, Günter Grass.
W dniu 2 grudnia w Instytucie Neofilologii miała miejsce promocja książki profesora Norberta Honszy pt. „Günter Grass. Biografia”. Wśród miłośników literatury, którzy już wielokrotnie udowodnili zainteresowanie pięknymi słowami, przyjmując zaproszenia na nasze spotkania, byli przedstawiciele biblioteki i administracji uczelni, pracownicy biblioteki pedagogicznej, uczniowie Zespołu Szkół Mechanicznych, pracownicy dydaktyczno-naukowi IN oraz studenci filologii angielskiej i germańskiej.
W introdukcji, wygłoszonej przez dra Strózika, obecni w audytorium usłyszeli: „Pana Profesora nie trzeba nikomu przedstawiać, wszyscy znają i cenią Jego osobę i pracę, zarówno w wymiarze dydaktycznym, jak również naukowym. Wspomnę jedynie, że poza obiegiem publikacji i recenzji naukowych, pochlebne opinie na temat Jego dzieł można znaleźć także w publicystyce społeczno-politycznej”. W 43 numerze tygodnika „POLITYKA” z 22 października 2014 roku o prezentowanej także w tej sali biografii Profesora: „Zbuntowany geniusz, Heinrich Heine biografia” (2013 r.) bardzo ciepło wypowiada się znakomity felietonista, profesor wielu uniwersytetów, min. Warszawskiego, KUL, Jagiellońskiego, a także paryskiej Sorbony, Ludwik Stomma, który konstatuje: „Rzadko mi się zdarzają takie podniosłe wzloty, ale tę książkę powinien przeczytać każdy, kto mieni się Europejczykiem w jakimkolwiek sensie tego słowa. A panu profesorowi Norbertowi Honszy dziękuję”.
Powróćmy do tematu biografii. Günter Grass to pisarz kontrowersyjny, zaangażowany społecznie także w relacje polsko-niemieckie. To postać wywołująca skrajne emocje, twórca o „wielkiej charyzmie i sile intelektualnego oddziaływania” (słowa z „Biografii”). Profesor Honsza od lat zajmuje się postacią Grassa i jego twórczością. Wcześniej napisał: „Güntera Grassa portret własny” oraz „Günter Grass – szaman literatury niemieckiej”. „Günter Grass. Biografia” to trzecia pozycja, opisująca życie autora „Blaszanego bębenka”. Jak czytamy w opisie edytorskim: „Günter Grass to postać, której nie trzeba chyba nikomu przedstawiać. Gdańszczanin, autor Blaszanego bębenka, laureat Literackiej Nagrody Nobla – literat, który wzbudza skrajne emocje. Na przemian czczony i namiętnie odrzucany, wielbiony i potępiany, współtwórca nurtu literatury zaangażowanej. Kreowany na sumienie narodu, odegrał ogromną rolę w rozwoju XX-wiecznej literatury europejskiej. Jego wypowiedzi na istotne tematy, m.in. dziedzictwo nazizmu i powojenne zjednoczenie Niemiec, zawsze znajdowały szeroki oddźwięk społeczny”. Książka profesora Honszy stanowi „pierwsze na polskim rynku wydawniczym całościowe opracowanie życia i twórczości tego pisarza”.
Co zatem zawiera biografia? Na jakich wątkach skupia się jej treść? „Książka – jak wyjaśniał Autor podczas promocji – to niekoniecznie egzegeza dzieł, ale także wątki biograficzne, anegdoty, ciekawostki, kontrowersje – prawem biografa jest dokonanie wyboru poruszanych wątków i ja z niego skorzystałem”. W opracowaniu znajdujemy opisy fragmentów życia pisarza, „odsłaniających” Grassa jako człowieka z krwi i kości, przeżywającego wzloty i upadki, targanego kłopotami dnia codziennego, wątpliwościami, rozczarowaniami, ale także ulegającego fascynacjom, zauroczeniom, słabościom czy wreszcie popełniającego błędy, odczuwającego próżność i dumę. Narracja (z kilkoma wyjątkami) przebiega chronologicznie, a każdy rozdział intryguje tytułem, który w wielu przypadkach stanowi podsumowującą ocenę danego etapu życia, np. „Kolejna podróż. Tancerka Anna” albo „Barokowa orgia literacka”, czy też „Opowieści z ciemni”. W biografii znajdujemy odniesienia do twórczości pisarza i jej percepcji na tle społeczno-politycznym – książka może być zatem wstępem do poznania twórczości pisarza wraz z jej synchroniczną legitymizacją, swoistym przewodnikiem po dziełach noblisty.
„Biografia jest napisana z pewnymi oporami – przyznał profesor podczas wykładu, ponieważ znam Grassa osobiście, a jak wiadomo zawsze jest trudniej pisać o kimś, kogo się widziało także w chwilach potknięć, a nie tylko w momentach triumfu”. Czytelników „Eunomii” zachęcamy do przeczytania tej ciekawej książki, a Panu Profesorowi Honszy życzymy kolejnych publikacji i promocji
w murach naszej uczelni.
dr Paweł Strózik
Artykuł zaczerpnięto z Eunomii nr 1 (77) / styczeń 2015
—————————————————————————————————————
Reklama