W 1926 r. proboszcz nędzańskiej parafii ks. Georg Wotzka zamówił trzy dzwony. Były to: Chrystusa Króla, Matki Bożej Różańcowej i dzwon obwieszczający śmierć. Potem jeszcze dokupiono dzwon Przeistoczenia.
Dzwony w kulturze chrześcijańskiej pełnią wyjątkową rolę. Sygnalizują obecność sacrum (są głosem Boga). Ich rola sygnalizacyjna objawia się głównie w postaci zwoływania wiernych do kościoła, obwieszczania o kataklizmach (pożar, powódź), oznajmiania o czyjejś śmierci, o Przeistoczeniu podczas mszy św. Są personifikacją (uosobieniem) ludzkiego życia – nadaje im się imiona.
Rzemiosło zajmujące się odlewem dzwonów (głównie z brązu – stopu miedzi i cyny) nazywa się ludwisarstwem. W 1926 r. proboszcz nędzańskiej parafii ks. Georg Wotzka (1895-1949) zamówił trzy dzwony u braci Ulrichów w miejscowości Apolda (Turyngia, niedaleko Weimaru), zwanej Glockenstadt (miasto dzwonów) ze względu na dwusetletnią tradycję w powyższym rzemiośle. Po raz pierwszy dzwony te zabrzmiały 05.10.1929 r. w sobotę przed odpustem. Były to: Chrystusa Króla, Matki Bożej Różańcowej i dzwon obwieszczający śmierć z inskrypcją: "Wenn ich ertöne, denkt euer Söhne, die Blut und Leben für euch gegeben" ("Kiedy zabrzmię, pomyślcie o waszych synach, którzy krew i życie oddali za was"). Potem jeszcze dokupiono dzwon Przeistoczenia. Po raz ostatni zabrzmiały one 06.01.1943 r., kiedy to władze hitlerowskie zabrały trzy spośród nich w celu przetopienia na armaty. Ostał się jedynie do dziś dzwon zmarłych.
11.11.1962 r. ks. prob. Jan Gonszczyk (1901-1977) ogłasza wśród parafian kolektę na nowe dzwony podczas odwiedzin kolędowych. Zamówienie na ich wykonanie złożono w odlewni dzwonów w Dąbrowie Górniczej. 07.04.1963 r. w Niedzielę Palmową biskup Wacław Wycisk (1912-1984) dokonał konsekracji nowych dzwonów Chrystusa Króla i Matki Bożej Różańcowej, które zabrzmiały w tydzień później 14.04.1963 r. w Wielkanoc. Poświęcenia czwartego dzwonu – Jana Chrzciciela dokonał 26.05.1963 r. ks. Jan Gonszczyk.
Warto w tym miejscu przytoczyć inskrypcje na dzwonach:
Chrystusa Króla: "O Królu chwały;
Twoja jest potęga,
Twoje jest królestwo i panowanie,
Tyś jest ponad wszystkimi narodami,
Udziel nam pokoju za .ni naszych".
Matki Bożej Różańcowej: "Maryjo, Matko łaski,
Królowo litości,
Ty chroń nas od wroga
I w godzinie śmierci przyjmij nas".
Jana Chrzciciela: "Święty Janie Chrzcicielu,
Módl się za proboszcza Jana Gonszczyka
Fundatora i umysły wszystkich wiernych
Na właściwej drodze do zbawienia
Wiecznego."
Oryginalne napisy są w języku łacińskim.
Motyw dzwonów znalazł odzwierciedlenie w szeregu znanych utworów literackich, np. L. Staffa, K. Przerwy-Tetmajera, S. Barańczaka, J. Kaczmarskiego czy F. Schillera, J. Donne'a, E. Hemingwaya.
Głos dzwonów towarzyszy nam od narodzi do śmierci, oznajmia radosne i smutne wydarzenia w życiu wspólnoty parafialnej.
Oprac. Krystian Okręt
Źródła:
Fotografie: Jan Kozielski.
Materiały źródłowe: Małgorzata Kozielska.
Internet: www.parafia-nedza.gliwice.opoka.org.pl [oprac. M. Bonk].
publ./kp/
Środowisko, jakość życia, ekologia
.jpg "Remont")
