Nieprawidłowości stwierdzono m.in. w zakresie zaciągania i realizacji zobowiązań czy w korzystaniu ze służbowych kart płatniczych.
Regionalna Izba Obrachunkowa w Katowicach od 14 września do 20 listopada 2023 r. prowadziła kontrolę kompleksową gospodarki finansowej Miasta Racibórz. Obejmowała ona okres od 1 stycznia 2019 r. do 20 listopada 2023 r. Nieprawidłowości stwierdzono m.in. w zakresie zaciągania i realizacji zobowiązań. Chodzi o zarządzenie, którym Prezydent Miasta Racibórz Dariusz Polowy upoważnił Dyrektora Ośrodka Sportu i Rekreacji w Raciborzu do zaciągania zobowiązań związanych z realizacją zamieszczonego w wieloletniej prognozie finansowej przedsięwzięcia „Raciborskie Centrum Aktywnej Integracji Społecznej – Budowa obiektu z wyposażeniem” do wysokości określonej w załączniku nr 2 do wieloletniej prognozy finansowej, lecz powiększonej o podatek VAT naliczony podlegający odliczeniu. Skutkiem było zaciągnięcie 15 i 20 grudnia 2022 r. przez dyrektora OSiR-u zobowiązań związanych z realizacją wspomnianego przedsięwzięcia na podstawie dwóch umów na łączną kwotę 12 055 260,00 zł brutto z przekroczeniem zakresu upoważnienia dotyczącego limitu zobowiązań, a także limitu wydatków na 2023 r. wynikającego z Wieloletniej Prognozy Finansowej. Na dzień zawarcia umów obowiązywała uchwała w sprawie zmiany wieloletniej prognozy finansowej, gdzie w załączniku nr 2 – Wykaz przedsięwzięć do WPF – pod poz. 1.3.2.8 dla powyższego zadania przewidziano limit zobowiązań w wysokości 11 900 000,00 zł oraz m.in. limitem wydatków na rok 2023 7 200 000,00 zł.
Ponadto w księgach rachunkowych 2023 r. do 10 listopada nie zaewidencjonowano zobowiązań na łączną kwotę 5 180 248,45 zł wobec dwóch wykonawców wspomnianego zadania. Polegało to na zaniechaniu ujęcia: sześciu faktur VAT na wykonanie lodowiska w formule „zaprojektuj i wybuduj” oraz czterech faktur VAT na sprawowanie nadzoru inwestorskiego. W sprawie zapłaty faktur Główny Księgowy/Kierownik Referatu ds. Księgowości Jednostki Budżetowej kierował do Prezydenta Miasta Racibórz pisemną odmowę ich zapłaty, zgłaszając początkowo zastrzeżenia co do poprawności formalnej i merytorycznej faktur, następnie jedynie informował o braku planu finansowego na 2023 r. dla wymienionego zadania. Decyzją Dariusza Polowego w postaci ręcznej adnotacji na tych pismach zaniechano realizacji płatności faktur i przekazano je w depozyt Naczelnikowi Wydziału Edukacji do wyjaśnienia sprawy.
W zakresie gospodarki pieniężnej do dnia zakończenia kontroli prezydent Miasta Racibórz nie zapewnił bankowej obsługi budżetu jednostki samorządu terytorialnego na zasadach określonych w ustawie, tj. obejmującej obsługę bankową całego budżetu Miasta z uwzględnieniem wszystkich jednostek organizacyjnych, w tym 27 jednostek budżetowych i dwóch zakładów budżetowych. W tym okresie obowiązywało łącznie pięć umów zawartych przez Miasto Racibórz oraz 35 umów wraz z aneksami zawartych przez kierowników jednostek organizacyjnych. Wszystkie umowy zawarto z ING Bank Śląski S.A. 35 umów wraz z aneksami zawartych przez kierowników jednostek organizacyjnych nie posiadało kontrasygnaty skarbnika miasta lub osoby przez niego upoważnionej. Ponadto Dyrektor Miejskiego Zarządu Budynków w Raciborzu w zakresie umowy zawartej w 2022 r. oraz Kierownik Warsztatu Terapii Zajęciowej w Raciborzu w zakresie umów z 2019 r. i 2022 r. zaciągnęli zobowiązania wieloletnie na obsługę bankową pomimo braku upoważnień w tym zakresie.
Kontrola wykazała również, że w latach 2020-2023 w sposób nieprawidłowy korzystano ze służbowych kart płatniczych przy dokonywaniu wydatków z budżetu Miasta Racibórz, naruszając tym samym postanowienia instrukcji dotyczącej zasad, sposobu oraz trybu przyznawania i korzystania ze służbowych kart płatniczych przy dokonywaniu wydatków oraz rozliczenia płatności dokonywanych przy ich wykorzystaniu w Urzędzie Miasta Racibórz. Ponadto w latach 2020-2022 w UM Racibórz dokonano wydatków, które nie miały pokrycia w planie finansowym jednostki, a w latach 2022-2023 nieprawidłowo przeprowadzono czynności mające na celu ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności danych wykazanych przez podatników podatku od nieruchomości o posiadanych nieruchomościach oraz nie wezwano podatników do złożenia wyjaśnień lub złożenia korekt deklaracji na podatek od nieruchomości. RIO wskazał także, że w przeprowadzonym w 2018 r. naborze wniosków o udzielenie dotacji celowej na zadania służące tworzeniu warunków dla rozwoju Rodzinnych Ogrodów Działkowych zaniechano wezwania do uzupełnienia oferty Rodzinnego Ogrodu Działkowego „Ulga”, która nie spełniała wymogów formalnych postawionych w Regulaminie udzielania dotacji celowej ze środków budżetu gminy.
oprac. /kp/
