Wyboru tekstów dokonała
Beata Bobrowska
Przedszkole – Tworków
Wychowanie jest długotrwałym i skomplikowanym procesem, na którego przebieg wpływa wiele czynników wzajemnie warunkujących się, działających w różnorakich powiązaniach i współzależnościach.
Hanna Nartowska : ” Wychowanie dziecka nadpobudliwego”,Nasza Księgarnia 1989r.
Osobami wiodącymi, kierującymi tym procesem, są rodzice, wychowawcy i nauczyciele. Od ich aktywności, postawy, stosunku do wychowanka , a również od ich wzajemnych stosunków zależy prawidłowy przebieg procesu wychowawczego. Należy jednak pamiętać, że takie czynniki, jak warunki bytowe, stosunki między dorosłymi w otoczeniu rodzinnym dziecka, a nawet stosunki sąsiedzkie, grono towarzyszy zabaw i dalszych kolegów, a także wiele innych elementów współczesnego świata kształtują osobowość dziecka oraz jego sposoby zachowania i reagowania. Realizując określony proces wychowawczy musimy nie tylko liczyć się z mnogością wpływów działających na dziecko, ale je modyfikować i regulować tak, aby stworzyć najkorzystniejsze warunki prawidłowego rozwoju.
Rodzice rzadko stawiają sobie wyraźnie sformułowane cele wychowawcze, tym niemniej każdy dorosły wychowujący dziecko ma wyobraźnię jakiegoś „wzorca”, według którego chciałby ukształtować swojego wychowanka.
Irena Jundziłł : „Nagrody i kary w wychowaniu”.Nasza Księgarnia 1986r.
Wychowanie dziecka jest sztuką, z czego nie zawsze zdajemy sobie dość jasno sprawę. Dopiero kiedy wystąpią wyraźne trudności – dziecko zachowuje się nie tak, jak oczekujemy – gorączkowo szukamy odpowiedzi na pytanie: dlaczego postępuje ono nie tak, jak pragniemy? Rodzina wychowuje dziecko przede wszystkim w sposób naturalny, przez stopniowe wdrażanie do ludzkich form zachowania: uczy niemowlę sygnalizowania potrzeb, sztuki chodzenia, mówienia, przyjmowania pokarmów w określony sposób, uczy kontaktowania się z innymi, kochania osób bliskich, życzliwości dla obcych itd. Do prawidłowego przebiegu tych procesów niezbędna jest odpowiednia organizacja życia rodzinnego oraz klimat wzajemnej miłości i przywiązania. Jeżeli rodzice akceptują siebie i swoje dzieci, wówczas tworzy się pełna ciepła, intymna atmosfera, w której wzrastają one bez skrzywień i wypaczeń.
Dziecko poprzez naśladowanie rodziców, nauczycieli i innych osób bliskich przyswaja w sposób praktyczny formy grzecznościowe, właściwy stosunek do ludzi i otoczenia, opanowuje normy moralne.
Mieczysław Łobocki : „ABC wychowania”, WSiP Warszawa 1992r.
Wychowanie jako proces – zgodnie z większością definicji – jest utożsamione z oddziaływaniem na psychikę i zachowanie człowieka, przy czym przez oddziaływanie to rozumie się szczególnie wywieranie wpływu na zmiany czy przeobrażenia w osobowości i zachowaniu, zwłaszcza opinii i przekonań o otaczającym świecie oraz postaw wobec ludzi, samych siebie i wartości. O tym, iż wychowanie jest przede wszystkim dokonywaniem zmian w osobowości człowieka lub – najogólniej mówiąc – w jego rozwoju (przez wywieranie na niego wpływu z zewnątrz), można dowiedzieć się z wielu definicji tego pojęcia. Mówi się m. in., że wychowanie to :
– „(…) dynamiczny, złożony układ oddziaływań społecznych (…) wywołujących zmiany w osobowości człowieka tym oddziaływaniom poddawanego” (A. Gurycka)
– „(…) społecznie uznawany system działania pokoleń starszych na dorastające, celem pokierowania ich wszechstronnym rozwojem dla przygotowania według określonego ideału nowego człowieka do przyszłego życia” (S. Skulmowski)
– „(…) działanie zmierzające do trwałej modyfikacji, ukształtowania lub rozwinięcia dyspozycji emocjonalno-wolicjonalnych, a więc kierunkowych, w osobowości jednostki” (H. Muszyński)
– „(…) system działań zmierzających do określonych rezultatów wychowawczych” (R. Wroczyński)
– „(…) całość wpływów i oddziaływań, kształtujących rozwój człowieka oraz przygotowujących go do życia w społeczeństwie” (T. Wujek i T. Pilch).
Maria Chymuk -Janusz Korczak dziecko i wychowawca, Wydawnictwo WAM, Kraków 1995r.
Trudno dziecko wychować. Obowiązek i odpowiedzialność przed narodem, światem, Bogiem i własnym sumieniem.
Należy zabezpieczyć dzieciom swobodę harmonijnego rozwoju, wszystkich władz duchowych, wydobyć pełnię ukrytych sił, wychowywać w czci dla dobra, piękna i wolności.
Mieć dziecko, to wielka odpowiedzialność wobec niego, wiele trzeba, by mieć prawo być ojcem lub matką.
Odpowiedzialność za wychowanie dziecka i kierowanie nim spoczywa przede wszystkim na rodzicach.
Najcięższą moją winą, jest że przestałem być dzieckiem.
Dzieci nie będą dopiero, ale są już ludźmi, tak, ludźmi są, a nie lalkami, można przemówić do ich rozumu, odpowiedzą nam, przemówmy do serca, odczują nas.
Co znaczy być dobrym ? Dobry to taki, który ma wyobraźnię i rozumie, jak jest drugiemu, umie odczuć, co drugi czuje.
Trzeba być wyrozumiałym, trzeba być ostrożnym w sądzeniu człowieka. Nie wolno myśleć, że każdy musi być akurat tak samo zdrów i silny.
Nie jest wstydem nie wiedzieć, pomylić się, zapomnieć; najrozumniejszy człowiek może nie zrozumieć pytania, może powiedzieć głupstwo.
Wychowanie to nie jest miła zabawa, a zadanie, w które należy włożyć wysiłek bezsennych nocy, kapitał przeżyć i myśli.
Zanim każe się dziecku wyszorować podłogę, trzeba wielokrotnie zrobić to samemu, trzeba umieć wyżąć ścierkę, trzeba znać tajemnicę siennika.
Dorośli popełniają podstawowy błąd, nie widząc człowieka w dziecku.
Jeśli rodzina nie umie lub nie chce ująć steru wychowania w swe ręce, dusza dziecka oddana jest na łaskę losu.
My wychowujemy was, ale i wy nas wychowujecie.
Rynek pracy, edukacja, depopulacja
