Bakterie w życiu człowieka

 

Wśród bakterii znajdują się zarówno organizmy samożywne, które potrafią wytwarzać substancje organiczne ze związków nieorganicznych na drodze fotosyntezy lub chemosyntezy oraz cudzożywne zdolne do syntezy własnych związków jedynie z gotowych substancji organicznych, czyli innych organizmów. Podobnie jak wszystkie organizmy, bakterie oddychają – jedne utleniają związki organiczne w obecności tlenu i są to bakterie tlenowe (aerobowe) inne bez udziału tlenu (beztlenowce czyli anaerobowe).
Nie wszystkie bakterie biernie poddają się oddziaływaniom środowiska w jakim bytują, część z nich ma zdolność ruchu, czyli migracji. Poruszają się dzięki obecności jednej lub wielu rzęsek, a nieliczne nawet pełzają po podłożu.

 

Mimo ogromnej różnorodności wymagań i przystosowań rozmaitych gatunków bakterii a także ich mikroskopijnej wielkości, istnieją pewne czynniki ograniczające występowanie tych organizmów, są to przede wszystkim: temperatura poniżej 0oC i powyżej 55oC, susza (oporne są bakterie z otoczką śluzową), promieniowanie UV, niekorzystne pH (odczyn) środowiska, tlen lub jego brak, chemiczne środki dezynfekujące, detergenty, 70-80% alkohol, woda utleniona, mydło itd. Znając wrażliwość poszczególnych bakterii stosuje się w medycynie, przemyśle i rolnictwie zabiegi mające na celu niedopuszczenie do zakażenia, przeciwdziałanie ich rozwojowi lub zniszczenia nimi. Do zabiegów tych należy przede wszystkim suszenie, wędzenie, pasteryzacja, impregnacja, naświetlanie promieniami UV, mycie i dezynfekcja, sterylizacja, chemoterapia (np. antybiotykami). Wykorzystywane przez człowieka bakterie to organizmy izolowane z materiału roślinnego, z przewodu pokarmowego ludzi i zwierząt, a także z dróg rodnych i powierzchni skóry.

 

O negatywnych skutkach działania bakterii pisze się zawsze najwięcej, dlatego my skupimy się raczej na ich dobrych stronach i krytykę tych organizmów ograniczymy tylko do krótkiego przypomnienia, że wśród ich niechlubnych oddziaływań najważniejsze to wywoływanie chorób u człowieka, zwierząt i roślin oraz udział w procesach gnicia produktów spożywczych. Główną funkcją biologiczną bakterii jest rozkład materii organicznej do prostszych związków, wykorzystywanych następnie przez dany organizm. Korzystne oddziaływanie bakterii, to fakt, iż bakterie mineralizują i spulchniają glebę, wzbogacają ją w azot, a także oczyszczają wodę i ścieki z zanieczyszczeń biologicznych. Pomimo swoich mikroskopijnych rozmiarów bakterie są ważnym obiektem badań genetycznych i często wykorzystuje się je w przemyśle farmaceutycznym w produkcji szczepionek, surowic i antybiotyków, np. streptomycyny, penicyliny, witamin (C, B12). Jednak chyba najczęściej bakterie wykorzystywane są do produkcji dobrze nam znanych kefirów i jogurtów, serów oraz kiszonek (kapusty, ogórków).

 

/skvar/

żródło epacjent.