Po raz kolejny czasopismo samorządu terytorialnego Wspólnota opublikowało ranking zadłużenia samorządów. Sprawdź, jak wygląda sytuacja zadłużenia i zdolności kredytowej gmin powiatu raciborskiego.
W Polsce nie ma przepisów pozwalających samorządom bankrutować. Ta pustka prawna powoduje, że jedynymi poszkodowanymi w wyniku zaciągania nadmiernych kredytów są społeczności lokalne i władze samorządowe. Wdrażane programy naprawcze mogą ograniczyć poziom usług lokalnych. Może nawet dojść do odwołania organów JST i powołania komisarza. A przecież winę ponoszą dwie strony – pożyczkobiorca, ale i bank, który bez należytej rozwagi dawał pieniądze. Z powodu braku stosownych przepisów narażamy banki na coś, co w literaturze ekonomicznej określa się mianem „moral & hazard”, a więc pokusę wciskania kredytów klientom będącym w kiepskiej kondycji finansowej. Bo przecież samorząd zbankrutować nie może… – czytamy we wstępie do obszernej analizy poświęconej samorządowym finansom.
W tegorocznym rankingu zadłużenia podajemy dwa wskaźniki:
1. zadłużenie na koniec roku 2014 wyrażone jako procent łącznych dochodów budżetowych – wskaźnik ten nawiązuje do limitów wynikających z ustawy o finansach publicznych w jej starym brzmieniu;
2. przeciętna wielkość nadwyżki operacyjnej (liczonej tak, jak przewiduje definicja w ustawie o finansach publicznych – mimo że do samej definicji są zastrzeżenia) w latach 2012–2014, wyrażona jako procent łącznych dochodów budżetowych – ten wskaźnik nawiązuje bezpośrednio do art. 243 nowej ustawy
o finansach publicznych; w jednostkach, w których wskaźnik przekracza 15 proc. nowe brzmienie ustawy podniosło limit zdolności kredytowej samorządu.
O ile w pierwszym wskaźniku wyższa wartość oznacza wyższy poziom zadłużenia, to w drugim wyższa pozycja to większa zdolność kredytowa samorządu.
W zestawieniu miast powiatowych zadłużenie Raciborza jest bezpieczne. Racibórz zajmuje 232 pozycję. Zadłużenie w końcu 2014 roku wyliczono u nas na 19,27% dochodów budżetowych. Warto wspomnieć, iż tylko w 35 miast powiatowych stosunek zadłużenia do dochodów jest niższy (sklasyfikowano 267 miast). Pozycja ta w przypadku Raciborza jest względnie stała od kilku lat.
Równie wysoko oceniono zdolność kredytową Raciborza. Na 267 miast Racibórz zajął 51 miejsce, a zdolność do zaciągania zobowiązań wyliczono na 12,38%. Dla porównania, Polkowice – miasto o najwyżej ocenionej zdolności kredytowej – zdolność ta wynosi 24,01%.
A oto jak wypadają w zestawieniu pozostałe samorządy Raciborszczyzny:
Powiat Raciborski:
zadłużenie – 14,05%, 235 miejsce (na 314 sklasyfikowanych powiatów)
zdolność kredytowa – 7,37%, 103 miejsce
mniejsze miasta:
Kuźnia Raciborska:
zadłużenie – 13,17%, 521 miejsce (na 581 sklasyfikowanych)
zdolność kredytowa – 7,844%, 375 miejsce
Krzanowice:
zadłużenie – 63,46%, 23 miejsce
zdolność kredytowa – 12,464%, 110 miejsce
gminy wiejskie:
Pietrowice Wielkie:
zadłużenie – 51,68%, 119 miejsce (na 1566)
zdolność kredytowa – 17,034%, 104 miejsce
Rudnik:
zadłużenie – 14,628%, 207 miejsce
zdolność kredytowa – 24,52%, 842 miejsce
Kornowac:
zadłużenie – 16,27%, 1121 miejsce
zdolność kredytowa – 13,69%, 272 miejsce
Krzyżanowice:
zadłużenie – 1,42%, 1498 miejsce
zdolność kredytowa – 16,356%, 126 miejsce
Nędza:
zadłużenie: 5,78%, 1431 miejsce
zdolność kredytowa: 13,778%, 269 miejsce
Rankingi Wspólnoty to opracowywane przez prof. Pawła Swianiewicza z Uniwersytetu Warszawskiego zestawienia wszystkich samorządów analizowane na podstawie obiektywnych danych z GUS pod kątek kilku aspektów.
Każdy z nich to odrębny ranking. Ponieważ są opracowywane na bazie zestandaryzowanych, obiektywnych wskaźników często są wykorzystywane przez same samorządy do przygotowywani opracowań porównawczych wykorzystywanych np. na sesjach rad.
oprac. /ps/ na podstawie "zadłużenie samorządów. Ranking zadłużenia samorządów 2014 r." czasopisma Wspólnota