W raciborskim muzeum oficjalnie zainaugurowano obchody jubileuszu nadania praw miejskich Raciborza. Podczas sesji wręczono medale „Zasłużony dla Miasta Raciborza”.
Na uroczystą sesję, która odbyła się we wtorek, 21 marca, przybyli m.in. Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Andrzej Dera, marszałek województwa śląskiego Wojciech Saługa oraz metropolita katowicki abp Wiktor Skworc. Wśród gości także nie zabrakło byłych prezydentów Raciborza z Janem Kuligą na czele. Na muzealnej sali pojawili się również włodarze sąsiedzkich miejscowości oraz miast partnerskich.
Racibórz przyjazny młodym
Oficjalną część zainaugurowało przemówienie prezydenta Raciborza Mirosława Lenka. – Dziś Racibórz to dynamiczne i wciąż rozwijające się miasto, które stawia na edukację i rozwój przedsiębiorczości. Nasz kapitał to nasi mieszkańcy. Inwestujemy w nich, bo zawsze inwestuje się w to, co najlepsze. Racibórz jest miastem dla każdego, ale dziś szczególnie stawiamy na młodych. Chcemy stworzyć im takie warunki, by chcieli zostać w mieście, które na pewno kochają. Praca, szkoła, dom, czas wolny. Tworzymy warunki, by młody człowiek w Raciborzu mógł znaleźć każdy z tych czterech elementów – mówił. Prezydent zaznaczył, że pomimo niskiego bezrobocia inwestuje się miliony by przyciągnąć nowych inwestorów. Miasto poszerzyło tereny inwestycyjne w ramach Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, zapewnia młodym przedsiębiorcom lokale na start. Rozbudowano sieć przedszkoli, wybudowano nowe mieszkania, zadbano o strefę wypoczynku przy bulwarach, a wszystko po to, by zadbać o potrzeby mieszkańców.
Dalszy rozwój miasta jak zaznaczył prezydent ma zapewnić budowa drogi Racibórz-Pszczyna – Skomunikuje nas z sercem regionu (…). Ta droga sprawi, że Racibórz będzie mieć szansę grać w pierwszej lidze, na takich samych zasadach jak inne miasta, które mają dziś dostęp do autostrady – mówił. Na zakończenie przemówienia dodał, że równie ważne dla mieszkańców, dla ich bezpieczeństwa jest ukończenie budowy zbiornika Racibórz Dolny, a miasto z optymizmem patrzy w przyszłość i czeka na kolejne jubileusze.
Mieszkańcy działający na rzecz miasta
Jubileuszowa, uroczysta sesja była również okazją do uhonorowania tych mieszkańców raciborza, którzy swoją działalnością przyczynili się do rozwoju miasta. Uhonorowano ich tytułem „Zasłużony dla Miasta Raciborza”.
Odznaczenie otrzymali:
Piotr Libera. Rodowity raciborzanin, który muzyce poświęcł swe całe życie. Obecnie emerytowany nauczyciel, muzyk, dyrygent oraz długoletni prezes Zarządu Okręgu Raciborskiego Śląskiego Związku Chórów i Orkiestr. Jeden z najbardziej znanych i cienionych raciborzan, wielki autorytet, dla wielu znany jako „Maestro”. Niekwestionowany przyjaciel młodzieży. Pracując w szkolnictwie Piotr Libera prowadził i organizował różne zespoły muzyczne przy: Klubie Fabrycznym „Rafamet”, „RAFAKO”, „ZEW”, Spółdzielni Inwalidów „Raciborzanka”. W 1964 roku, już jako nauczyciel wychowania muzycznego w Studium Nauczycielskim oraz I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Kasprowicza, podjął się prowadzenia chóru mieszanego „Strzecha””, który wprowadził na nowy tor artystyczny. Ważnym wydarzeniem w życiu chóru była uroczystość jubileuszu 30 – lecia Zjazdu Śpiewaczego w Raciborzu w 1968 r. Podczas przedsięwzięcia chór odznaczony został medalem „Zasłużony Działacz Ziemi Raciborskiej”, nadany przez Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Raciborzu. Piotr Libera wraz z chórem brał udział w ogromnej liczbie koncertów, występów zarówno w kraju, jak i zagranicą, festiwalach, przeglądach, nagraniach radiowych i telewizyjnych w Opolu i Katowicach. W uznaniu zasług na polu krzewienia kultury muzycznej oraz pracy nauczycielskiej P. Libera otrzymał szereg odznaczeń i wyróżnień, teraz jeszcze tytuł „Zasłużony dla Miasta Raciborza”.
Joachim Raczek. Urodził się w Raciborzu (7 grudnia 1931 roku). Po wojnie, w latach 1949 – 1953, kształcił się w tutejszym Państwowym Liceum Pedagogicznym, a po zdaniu matury i zdobyciu dyplomu nauczyciela podjął pracę w raciborskiej Szkole Podstawowej nr 8. W okresie od 1955 roku do 1959 Joachim Raczek studiował w warszawskiej Akademii Wychowania Fizycznego, a po uzyskaniu magistra wychowania fizycznego uczył w różnych raciborskich placówkach oświatowych. W 2002 roku Joachim Raczek objął stanowisko rektora nowopowstałej wówczas uczelni – Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Raciborzu. Dzięki swemu ogromnemu doświadczeniu i autorytetowi, jakim cieszył się w środowisku akademickim, nadał uczelni właściwy kierunek rozwoju, który kontynuowany jest po dziś dzień. Należy zaznaczyć, że laureat nagrody to światowej sławy specjalista w zakresie antropomotoryki i teorii sportu. Wiele tekstów z niezwykle bogatej listy jego publikacji to pozycje pionierskie, które uzyskały uznanie nie tylko w kraju, ale poza jego granicami. Dzięki badaniom nad ludzką motorycznością stał się niekwestionowanym autorytetem międzynarodowym. Co więcej, unikalne w skali światowej są badania profesora Raczka nad tendencjami przemian sprawności motorycznej dzieci i młodzieży. Ponadto J. Raczek jest też organizatorem i realizatorem międzynarodowych projektów badawczych we współpracy z uniwersytetami w Niemczech, Japonii, Brazylii, Egipcie, RPA, Austrii, USA, Czechach, Słowenii. Profesor Raczek jest również współtwórcą nowoczesnego laboratorium diagnostyki motorycznej, wyposażonego w unikatową aparaturę badawczą.
Marian Szlapański. Porucznik w stanie spoczynku, żołnierz niezłomny. Żywa lekcja historii. Już jako dziecko poznał brutalne oblicze wojny. W wieku 17 lat sam chwycił za karabin wstępując do Armii Krajowej pod pseudonimem „Orzeł”. Porucznik Szlapański to żołnierz wyklęty, który za zasługi dla ojczyzny otrzymał wiele orderów, medali, krzyży i odznaczeń państwowych. Od 1951 roku mieszka w Raciborzu. W lutym 1952 r. był inspektorem upowszechniania PKO.W 1954 r. założył w Raciborzu, pierwszy w województwie opolskim oddział PKO i został awansowany na stanowisko kierownika. W 1956 r. zwolniono go z pracy z powodu nie wstąpienia do PZPR. Jednakże w tym samym roku odzyskał stanowisko. W latach 1957-1978 pełnił funkcję dyrektora PKO w Raciborzu. W latach 1978-1991 był zastępcą Banku Narodowego w Raciborzu. Od 1991 roku przebywa na emeryturze, ale nie odpoczywa. M. Szlapański działał społecznie w Towarzystwie Rozwoju Ziem Zachodnich, za co został odznaczony. Był też jednym z inicjatorów założenia ŚZŻAK w Raciborzu. Przewodniczącym Komisji Rewizyjnej, inicjatorem powołania w Raciborzu Szkolnych Kół Przyjaciół AK (G5, II LO i Ekonomik). Porucznik Szlapański jest znany w środowisku jako wielki patriota, gorący orędownik historii Polski i inicjator działań na rzecz przywracania pamięci o martyrologii Narodu Polskiego, popularyzator niezakłamanej wiedzy o Polskim Państwie Podziemnym.
Lucyna i Marek Rajczykowscy. Twórcy Hospicjum im. św. Józefa w Raciborzu. Państwo Rajczykowscy, którzy pochodzą z Tarnowskich Gór oraz Częstochowy, poznali się na studiach medycznych w Akademii Medycznej w Zabrzu-Rokitnicy. Po ukończeniu studiów w 1980 roku jak wielu innych młodych lekarzy przybyli do Raciborza. Od 1995 roku Państwo Rajczykowscy swoją działalność zawodową związali ze Szpitalem w Rydułtowach, gdzie pan Marek objął funkcję Kierownika Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii, którą sprawuje do dziś. Pani Lucyna pracuje natomiast w poradni jako specjalista neurologii oraz medycyny paliatywnej. Dziełem życia małżeństwa Rajczykowskich jest bezsprzecznie raciborskie Hospicjum im. św. Józefa. Placówka powstała w 1990 roku, a głównym jej celem jest poprawa jakości życia chorych, a także stanu zdrowia ich rodzin, w trakcie choroby oraz w okresie osierocenia. Lucyna i Marek Rajczykowscy stworzyli hospicjum tzw. domowe, a więc prowadzące opiekę w domu chorego. Początkowo hospicjum stanowiło grupę nieformalną związaną z parafią św. Józefa w Ocicach, od 1994 roku stało się formalnie zarejestrowanym stowarzyszeniem. Rejestracja zaś Stowarzyszenia jako Niepublicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej nastąpiła w roku 1998. A zatem przez osiem lat praca Hospicjum im. Św. Józefa opierała się wyłącznie na pracy wolontariuszy. Kolejny ważny krok formalny nastąpił w roku 2008, kiedy to raciborskie Hospicjum zostało wpisane na listę Organizacji Pożytku Publicznego. Hospicjum im. św. Józefa pomagało około 300 pacjentom rocznie, a więc kompletna liczba chorych, którzy skorzystali z pomocy Hospicjum, sięga dziś czterech i pół tysiąca.
ks. Jan Szywalski. Duszpasterz, którego chyba nikomu nie trzeba przedstawiać. Chodząca legenda. Ks. Jan, choć nie jest rodowitym raciborzaninem, od lat związany jest z Raciborzem. Ukończył Wyższe Seminarium Duchowne w Nysie. Po święceniach w 1960 r. zastępował proboszcza w Rogowie Opolskim. Następnie został skierowany na wikariusza do dużej parafii św. Anny w Zabrzu. Tam pomagał proboszczowi w duszpasterstwie głuchoniemych i ukończył kurs migowy. Po dwóch latach trafił do parafii św. Mikołaja w Raciborzu. W 1969 roku został przeniesiony na wikarego do Studziennej. Po przejściu na emeryturę ks. Melzera został jego następcą. Dnia 2 stycznia 1973 roku objął urząd proboszcza w kościele św. Krzyża w Studziennej oraz tytuł prałata. Ksiądz Jan pracował przez 50 lat z dziećmi i młodzieżą Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Niesłyszących i Słabosłyszących w Raciborzu. Pomimo przejścia na emeryturę, po 50 latach kapłaństwa jest on nadal bardzo ważną osobą dla placówki. Ks. Szywalski to także współinicjator Pieszej Pielgrzymki Raciborskiej do Częstochowy. Świetnie gra na gitarze, przez co nazywano księdza „Johnny”. Jest też zwolennikiem jazdy na rowerze. Nieodłączny pojazd księdza to już symbol Raciborza. Ksiądz Jan zawsze wolał przejażdżkę na świeżym powietrzu niż stanie w korkach. Mało kto wie, że prałat jest też świetnym twórcą literackim. Działania księdza zawsze cechowała otwartość na potrzeby ludzi, troska o poszanowanie ich godności i godności rodziny bez względu na religie, czy grupy społeczne, z których się wywodzą.
Słów kilka o historii miasta
W drugiej części uroczystości wygłoszono referaty o historii i tradycji ziemi raciborskiej. Ciekawy referat o znaczeniu i aspiracjach raciborskiego dworu książęcego wygłosił autor i wydawca wielu pozycji historycznych Grzegorz Wawoczny. Następnie na temat „Rozwoju Raciborza w dobie lokalnej” mówił prof. Antoni Barciak z Polskiego Towarzystwa Historycznego. Zaś na zakończenie historyk, autor licznych opracowań poświęconych miastu, Paweł Newerla opowiadał o dziejach Raciborza w epoce industrializacji.
Jubileuszową sesję zakończył koncert Kwartetu Akademos, laureata licznych nagród na ogólnopolskich oraz międzynarodowych festiwalach muzyki klasycznej.
Mateusz Herba
fot.: Ireneusz Burek, Mateusz Herba
Środowisko, jakość życia, ekologia
