Upał może doprowadzić do wystąpienia udaru słonecznego lub cieplnego, który jest stanem zagrażającym zdrowiu, a nawet życiu.
Na najbliższą środę i czwartek, 2 i 3 lipca, zapowiadane są temperatury powyżej 30°C. Upał to nie tylko dyskomfort, ale realne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia. Wzrost temperatur znacząco zwiększa ryzyko odwodnienia i przegrzania organizmu, co może prowadzić do udaru słonecznego lub cieplnego.
Wbrew powszechnemu przekonaniu najwyższa temperatura powietrza występuje pomiędzy godz. 15:00 a 18:00, a nie w południe. Największe promieniowanie UV notowane jest natomiast w godzinach 12:00-13:00.
Upał może doprowadzić do wystąpienia udaru słonecznego lub cieplnego, który jest stanem zagrażającym zdrowiu, a nawet życiu. Do jego objawów należą: zmęczenie, silne bóle i zawroty głowy, nudności, gorączka, szum w uszach, drgawki, wzrost temperatury ciała zagrażający życiu, większa częstotliwość bicia serca i oddechu. Upał wpływa również na układ nerwowy człowieka. Wysokie temperatury mogą powodowa ospałość, zdenerwowanie, a także wpływają na poziom koncentracji i efektywność pracy.
– Jeśli odczuwasz zawroty głowy, osłabienie, niepokój lub dotkliwe pragnienie i ból głowy, zadzwoń pod numer alarmowy (tel. 112). Jeśli to możliwe, przenieś się w chłodne miejsce. Jeżeli przyjmujesz leki, bądź w stałym kontakcie z lekarzem, aby sprawdzić, jaki mają wpływ na termoregulację i równowagę wodno-elektrolitową. Upał jest szczególnie niebezpieczny dla osób starszych i dzieci – ostrzega Rządowe Centrum Bezpieczeństwa.
Należy pamiętać też o zwierzętach, które również mogą ulec przegrzaniu. – Pamiętaj, zwierzęta stałocieplne, które nie mają gruczołów potowych, regulują ciepłotę ciała innymi sposobami, np. psy wykorzystują odparowywanie śliny z jęzora podczas dyszenia. Dlatego pozostawiając psa w samochodzie na słońcu, narażasz go na śmierć – przypomina RBC.
Jak chronić się przed upałem? W domu w ciągu dnia dobrze jest zamykać okna i żaluzje, szczególnie po stronie nasłonecznionej, aby ograniczyć napływ gorącego powietrza. Otwierać należy je nocą, gdy temperatura jest niższa.
Natomiast na zewnątrz noś lekką, przewiewną odzież z naturalnych tkanin, w jasnych kolorach. Unikaj skrajnych temperatur – nie wychodź od razu z klimatyzowanych pomieszczeń na upał, aby uniknąć szoku termicznego. Ogranicz opalanie do maksymalnie dwóch godzin, stosując kremy z filtrem. Unikaj forsownego wysiłku fizycznego w najgorętszej porze dnia. Nad wodą nie wchodź gwałtownie do wody po opalaniu – najpierw opłucz ciało. Podczas podróży samochodem rób częste przerwy w zacienionych miejscach.
Pij dużo wody, najlepiej niegazowanej. Przygotowuj lekkie posiłki bazujące na owocach i warzywach. Unikaj tłustych, smażonych i wysokokalorycznych dań, a także alkoholu, który sprzyja odwodnieniu. Dbaj o higienę – wysokie temperatury sprzyjają rozwojowi bakterii, np. salmonelli.
Dzieci i seniorzy powinni unikać wychodzenia z domu w upalne dni. Jeśli wyjście jest konieczne, dzieci powinny być ubrane w lekką, jasną odzież, z nakryciem głowy. Chroń dziecko przed słońcem, używając parasolki nad wózkiem. Podawaj dzieciom letnie (nie zimne!) napoje, kąp je w letniej wodzie. Seniorzy powinni monitorować swoje samopoczucie i być w kontakcie z lekarzem, zwłaszcza jeśli przyjmują leki.
RBC przygotowano również fakty i mity dotyczące filtrów UV. SPF (Sun Protection Factor) to wskaźnik ochrony. Należy pamiętać, że nawet wysoki filtr nie zapewnia całkowitej ochrony i nie upoważnia do nieograniczonego przebywania na słońcu. Kremy z filtrem należy nakładać na skórę przed wyjściem na słońce i ponawiać aplikację po spoceniu się, pływaniu lub wytarciu skóry ręcznikiem. Fałszywe są opinie, że nie da się opalać w pochmurny dzień (chmury nie stanowią pełnej ochrony przed promieniowaniem UV) ani w wodzie (woda odbija część promieniowania UV). Nieprawdą jest również to, że regularne przerwy podczas opalania chronią przed opalenizną – ekspozycja na UV kumuluje się, a zdolność organizmu do ochrony maleje z czasem. Opalanie nie jest konieczne dla produkcji witaminy D – niewielka ilość promieniowania UV, którą otrzymujemy przebywając na zewnątrz, jest wystarczająca. Ponadto cień nie chroni przed promieniowaniem słonecznym, jedynie przed bezpośrednim słońcem. Promieniowanie UV jest szkodliwe również dla oczu, dlatego zawsze należy nosić okulary przeciwsłoneczne.
oprac. /kp/
Środowisko, jakość życia, ekologia
