Jedną z metod stymulujących rozwój obu półkul jest Gimnastyka Mózgu mająca swe podłoże w Kinezjologii Edukacyjnej – pisze Aleksandra Wawoczny.Kinezjologia Edukacyjna to dziedzina wiedzy o człowieku wykorzystująca elementy psychologii, pedagogiki, neurofizjologii i anatomii. Kinezjologia Edukacyjna uczy i przedstawia w praktyce możliwości wykorzystania naturalnego ruchu fizycznego niezbędnego do organizowania pracy mózgu i ciała w celu zdobycia nowych doświadczeń(szeroko rozumianego uczenia się) i twórczej samorealizacji. Stosowanie metod proponowanych przez Kinezjologię Edukacyjną przywraca naturalny mechanizm rozwoju człowieka.
Jedną z metod stymulujących rozwój obu półkul jest Gimnastyka Mózgu mająca swe podłoże w Kinezjologii Edukacyjnej. Twórcami tej metody są amerykańscy pedagodzy Paul i Gail Dennison. Metoda ta opiera się na stosowaniu prostych ćwiczeń ruchowych pobudzających do pracy różne obszary mózgu.
Ćwiczenia te doskonalą wiele funkcji min.
-koordynację ruchową całego ciała
– koordynację ruchowo- wzrokową
– koordynację pracy zmysłów wzroku i słuchu
– czucie prioprioceptywne
– równowagę
Uaktywnianie mózgu poprzez różnorodność ćwiczeń ruchowych powoduje wzrost komórek nerwowych co doprowadza do tworzenia i wzmacniania połączeń między neuronami. Dzięki takiej stymulacji komórka produkuje neurotrotiny, które pobudzają wzrost nowych dendrytów. Ten proces powoduje tworzenie coraz to misterniejszych połączeń nerwowych i wzmocnienie już istniejących. Wywiera to korzystny wpływ na komunikację między komórkami nerwowymi i na istniejące już drogi nerwowe. Ćwiczenia te, jak wyjaśnia historia Kinezjologii Edukacyjnej, zostały stworzone by zarazem stymulować (wymiar lateralności), uwalniać od wewnętrznych sprzeczności (wymiar skupienia) oraz zmniejszać napięcie w sytuacjach uczenia się. By prawidłowo stosować ćwiczenia Kinezjologii Edukacyjnej, należ zrozumieć podział mózgu : na lewą i prawą półkulę (wymiar lateralności), pień mózgu oraz płaty czołowe (wymiar skupienia), układ limbiczny i korę mózgową (wymiar ześrodkowania).
W ramach lateralności, czyli w wymiarze „lewa- prawa strona” istnieje zdolność do integracji bilateralnej , przekroczenia linii środkowej ciała i pracy w polu środkowym. Gdy ta zdolność zostanie osiągnięta opanowujemy linearny , symboliczny kod pisany od lewej do prawej lub od prawej do lewej, umiejętność fundamentalną dla sukcesów szkolnych. Niemożność przekroczenia linii środkowej skutkuje takimi problemami, jak trudności w uczeniu się lub dysleksją. Ćwiczenia , które pomagają stymulować obupółkulową i bilateralną integrację, są określone w taki sposób kategorii „oddziaływanie na umysł”.
Skupienie jest to umiejętność przekraczania rozdzielającej linii środkowej , która oddziela tył i przód ciała a także tylne (potyliczne) i przednie (czołowe)obszary mózgu. Niedojrzałość odruchów rozwojowych powoduje niezdolność do wyrażania siebie oraz do aktywnego uczestniczenia w procesie uczenia się. Dzieci nie potrafiące skoncentrować swej uwagi są często etykietowane jako „nie uważające”, „nie zdolne do pojmowania”, lub „nadpobudliwe”. Ćwiczenia, które pomagają odblokować zdolności skupienia w kategorii „oddziaływanie na umysł” zostały określone jako „integrujące tył i przód ciała i mózgu”
Ześrodkowanie jest to zdolność przekroczenia linii środkowej pomiędzy górą i dołem ciała i odpowiednio górnych i dolnych funkcji mózgu: śródmózgowia (emocje )i kory mózgowej (myślenie abstrakcyjne). Nic nie może zostać dobrze przyswojone bez emocji i poczucia sensu . Niezdolność do bycia ześrodkowanym powoduje irracjonalne lęki , reakcje typu walki lub ucieczki oraz niezdolność do odczuwania lub wyrażania emocji. Ćwiczenia, które relaksują system i przygotowują do zrozumienia sytuacji i przyswajania informacji bez negatywnych emocji w kategorii (oddziaływanie na umysł” są określone jako wpływające na „ześrodkowanie i uziemienie”.
Ćwiczenia proponowane przez twórców Gimnastyki Mózgu są proste i bezpieczne przeprowadzane często w formie zabaw. Ćwiczenia te usprawniają współdziałanie obu półkul mózgowych, wpływając na poprawę wyników w nauce oraz wzmacniają zdrowie fizyczne i psychiczne. Ćwiczenia z zakresu Kinezjologii Edukacyjnej aby przyniosły oczekiwane rezultaty należy wykonywać systematycznie, powoli, najlepiej codziennie i przez dłuższy okres.
Ćwiczenia z zakresu Gimnastyki Mózgu zostały podzielone na cztery grupy:
1. Ćwiczenia na przekroczenie linii środka; Ćwiczenia te zwiększają ilość połączeń nerwowych pomiędzy lewą a prawą półkulą mózgową a tym samym wzmacniają ciało modzelowate, które łączy te dwie części mózgu. Stymulują one pracę małej i dużej motoryki; wpływają na koordynację ruchów ciała oraz obuoczną i obuuszną pracę lewej i prawej półkuli mózgowej. Pozwalają lepiej skupić uwagę słuchową i wzrokowa w tym samym czasie i skupić się na bliższej płaszczyźnie(praca w bliskim polu uczenia się- pisanie i czytanie).Ułatwiają całościowy odbiór materiału na poziomie analizy i uogólnień. Koordynują ruchowo całe ciało i stabilizują je. Ćwiczenia te pomagają stymulować rozwój bilateralnych umiejętności ruchowych dotyczących takich umiejętności jak chodzenie, pływanie .
Do tych ćwiczeń należą: ruchy naprzemienne, leniwe ósemki, symetryczne bazgranie, alfabetyczne ósemki, rowerek, słoń, wahadłowe ruchy głową, oddychanie brzuszkiem, kołyska, kobra.
Korzyści: lepsza integracja myśli, ruchu. ćwiczenia te ułatwiają proces czytania, pisania, głosowania, koordynację całego ciała a co za tym idzie dziecko jest sprawniejsze lepiej gra w piłkę, biega i sprawniej wykonuje różne czynności. Polepsza się koordynacja kończyn górnych, usprawnieniu ulega proces lateralizacji.
2.Ćwiczenia rozciągające; Tworzą nowe połączenia nerwowe pomiędzy przednią częścią mózgu (płat czołowy) a tylną częścią mózgu (płatem potylicznym, móżdżkiem a pniem mózgu). Ćwiczenia te likwidują negatywny wpływ odruchów, w tym odruchu obronnego ścięgna czyli napięcia tylnej części ciała od stóp do głów.
Ćwiczenia te mają przywrócić pierwotną długość mięśni i poprawić budowę ciała. Na poziomie pracy mózgu oznacza to, że jest możliwy przepływ informacji z tylnych części mózgu do obszarów przednich, przyczynowo uwarunkowanych poprzez układ limbiczny stanowiący „bramę”, przez którą wiadomości (doświadczenie) przedostają się do wyższych obszarów mózgu.
Do tych ćwiczeń
należą: sowa, aktywna ręka, zginanie stopy, pompowanie piętą, luźne ,skłony, wypady.
Korzyści: polepszenie koncentracji i skupienia uwagi dziecka, zwiększenie możliwości planowania, myślenia abstrakcyjnego. Podczas wykonywania tych ćwiczeń dziecko rozluźnia się i odpręża co zwiększa jego możliwości w myśleniu, przewidywaniu i koncentracji na stawianym zadaniu.
3.Ćwiczenia energetyzujące; Mają na celu zabezpieczyć i stabilizować prędkość i intensywność przebiegu procesów nerwowych między komórkami nerwowymi .Wpływają również na wzrost połączeń pomiędzy strukturami układu limbicznego, który kieruje naszymi emocjami a korą mózgową – siedliskiem naszej świadomości i racjonalności. Ćwiczenia z tej grupy wzmacniają i podtrzymują poczucie lateralizacji, stabilności, skupienia oraz relacji pomiędzy nami a otoczeniem. Ułatwiają przepływ energii elektromagnetycznej przez ludzkie ciało. Podtrzymują pozytywne elektryczne i chemiczne zmiany zachodzące podczas pracy umysłowej fizycznej.
Do tych ćwiczeń należą: picie wody, punkty na myślenie, punkt uziemienia, punkty równowagi, punkty przestrzeni, energetyczne ziewanie, kapturek myśliciela.
Korzyści: lepsze uświadomienie swoich emocji, większe panowanie nad nimi, zwiększenie wewnętrznego spokoju. Zachowanie dziecka staje się bardziej racjonalne a mniej emocjonalne.
4. Ćwiczenia pogłębiające: ułatwiają osiągnięcie stabilności emocjonalnej, ogólnego wyrównania energii oraz przyczyniają się do łagodzenia napięć związanych z różnymi nowymi sytuacjami i rytmizują procesy nerwowe organizmu co sprzyja osiągnięciom w nauce.
Do tych ćwiczeń należą: pozycja Denissona, punkty pozytywne, siedząca ósemka (pozycja Cooka )
Korzyści: zwiększają pozytywne nastawienie, zmniejszają stres, prowadzą do wewnętrznego uspokojenia.
Metodą Gimnastyki Mózgu pracuje się z:
Niemowlętami – diagnozowanie i praca z rozwojem ruchowym
– rozwijająca praca z odruchami
Dzieci- ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się- dysleksja, dysgrafia, dyskalkulia
– nadpobudliwymi ruchowo, z deficytem uwagi, z zaburzeniami zachowania
– o specyficznych potrzebach edukacyjnych (upośledzenie umysłowe, autyzm, zespół Downa )
– z mózgowym porażeniem dziecięcym
Młodzież i dorośli
– z różnymi problemami natury somatycznej, psychosomatycznej, emocjonalnej
– terapie antystresowe
– terapie w pokonywaniu trudności z podejmowaniem decyzji w biznesie, uczeniem się, i określaniem celów życiowych.
Metoda Gimnastyki Mózgu uznana jest przez MEN jako metoda wspierająca proces uczenia się stymulowania go, korygowania dysharmonii rozwojowych u dzieci.
Środowisko, jakość życia, ekologia
.jpg "Remont")
