Najświeższe dane dotyczące jakości powietrza w Raciborzu dotyczą 2011 roku. Wynika z nich, że w 2011 roku oddychaliśmy lepszym powietrzem niż rok wcześniej, choć z pewnymi odstępstwami.
Stan środowiska w województwie śląskim ulega systematycznej poprawie. Zmiany zaczęły się w 1989 roku, jednakże miały one związek głównie z częściowym upadkiem wielkich zakładów przemysłowych minionej epoki. O wiele wolniej zachodzą zmiany w świadomości mieszkańców śląska, choć i dla nas zagadnienia ekologii, ochrony środowiska i poczucia dbałości o wspólne dobro – środowisko, staje się coraz lepiej rozpoznanym.
Jakość powietrza w Raciborzu i powiecie raciborskim ulega systematycznej poprawie. Niestety komunikaty dotyczące przekroczenia dopuszczalnych stężeń tlenków azotu, tlenku i dwutlenku węgla a także dwutlenku siarki nadal są naszą przykrą codziennością, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Co sądzą o jakości powietrza w Raciborzu mieszkańcy naszego miasta?
Ogólna zgoda co do poprawy jakości powietrza na raciborszczyźnie tylko po części znajduje odzwierciedlenie w rzeczywistości. Jak wynika z raportu "Stan środowiska w województwie śląskim w 2011 roku", w roku tym, w porównaniu z rokiem 2010, na terenie powiatu raciborskiego o niemalże 10 proc. wzrosło stężenie pyłów zawieszonych. Jeszcze gorzej było w przypadku tlenku węgla – stężenie wzrosło o prawie 30 proc. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że wzrost stężenia szkodliwych substancji w powietrzu był jedynym w naszym regionie – miasto Rybnik, powiat rybnicki i powiat wodzisławski nie zanotowały wzrostu stężenia w powietrzu, którejkolwiek szkodliwej substancji, choć faktem jest, że wartości wartości bezwzględne stężeń szkodliwych substancji w powietrzu biją w powiecie rybnickim i wodzisławskim na głowę te z Raciborza. Pocieszającym dla naszego miasta jest fakt, że stężenia dwutlenku węgla, tlenków azotu i dwutlenku siarki obniżyły się.
Wspomniana przez jednego z mieszkańców niska emisja, czyli niezwiązana z wielkim przemysłem, a z drobnymi przedsiębiorstwami i mieszkańcami, emisja zanieczyszczeń rzeczywiście stanowi największe zagrożenie dla jakości powietrza w Powiecie Raciborskim, choć warto w tym miejscu dodać, że zimową porą oprócz technologii indywidualnego ogrzewania budynków źródłem problemów jest również napływ zanieczyszczeń z Czech, na co wskazują autorzy "Stanu środowiska w województwie śląskim w 2011 roku".
Do poprawy stanu środowiska w województwie śląskim w wielkim stopniu przyczyniają się działania podejmowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Swego rodzaju "oczkiem w głowie" Funduszu jest właśnie poprawa jakości powietrza na Śląsku, co jest realizowane poprzez dofinansowywanie działań zmierzających do jego ochrony. Poprawa jakości powietrza oraz ograniczanie zużycia energii i wzrost wykorzystania energii z odnawialnych źródeł stanowią jeden z celów strategicznych Funduszu. W samym roku 2011 Fundusz przeznaczył na ten cel prawie 270 milionów złotych, czyli więcej niż na dofinansowanie wszystkich pozostałych obszarów działania razem wziętych.
W 2013 roku Fundusz zamierza kontynuować te kroki. Dofinansowanie będzie obejmować zadania zmniejszające emisję pyłowo-gazową, w tym tzw. niską emisję, ze szczególnym uwzględnieniem odnawialnych i alternatywnych źródeł energii. Na poprawę jakości powietrza wpłynie również dofinansowywanie przedsięwzięć polegających na zwiększeniu efektywności energetycznej, wytwarzania, przesyłu i użytkowania energii poprzez termomodernizację obiektów.
I kwartał 2013 roku będzie również inauguracyjnym dla koordynowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach program likwidacji niskiej emisji o wdzięcznej nazwie KAWKA. Wojewódzki Fundusz czyni stania, aby złożone jesienią ubiegłego roku wnioski o dofinansowanie zadań realizowanych w 2013 roku zostały zakwalifikowane do tego. W ramach KAWKI miasta o liczbie ludności przekraczającej dziesięć tysięcy oraz miejscowości uzdrowiskowe będą mogły uzyskać dofinansowanie w wysokości do 45 proc. w formie dotacji ze środków udostępnionych przez NFOŚiGW i do 45 proc. w formie pożyczki ze środków WFOŚiGW w Katowicach.
Pożyczka WFOŚiGW w Katowicach dla samorządów może zostać przeznaczona na dotacje dla indywidualnych osób, które zdecydują się na wymianę pieców na nowe, ekologiczne. W ciągu ośmiu lat realizacji tego programu w województwie śląskich z szansy tej skorzystało ok. 80 gmin, a wydane na ten cel 160 mln zł pozwoliło wymienić ponad 16 tysięcy przestarzałych pieców węglowych w domach jednorodzinnych.
Same wydatkowane przez fundusz środki, również te o unijnej proweniencji, nie sprawią, że powietrze w regionie będzie krystalicznie czyste. Potrzebne są również zmiany w prawie… Taki wniosek padł w czasie zorganizowanej w Rybniku debaty dotyczącej zanieczyszczenia powietrza w tym mieście. Być może już wkrótce miał surowy i muł węglowy zostaną zaliczone do odpadów, których nie będzie można używać jako opału w domach prywatnych. Potrzeba również zmian w świadomości mieszkańców, a także poprawy koniunktury gospodarczej i zarobków mieszkańców w regionie, gdyż jak niektórzy sami przyznają – palą śmieciami, bo nie stać ich na lepszy opał.
Faktem jest, że powietrze, którym oddychamy dziś jest o niebo lepszym od tego sprzed dwudziestu lat. Utrzymanie tendencji stopniowej poprawy jego jakości w przyszłości być może sprawi, że komunikaty ostrzegające przed wychodzeniem z domu zimową porą właśnie ze względu na kość powietrza odejdą do lamusa.
/żet/
"Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach".
————————————————
Zobacz również inne materiały o tematyce ekologicznej na:
Środowisko, jakość życia, ekologia
