
"Biskup-wędrowiec", weteran dwóch wojen światowych, przewodnik duchowy polskich żołnierzy w najcięższych chwilach II wojny światowej, abp Józef Gawlina. Co wiemy o wielkim Polaku?
Losy Józefa Gawliny nierozerwalnie związane są z odradzającą się po 123 latach zaborów Polską, tytanicznym wysiłkiem narodu w okresie międzywojennym, klęską zadaną II Rzeczpospolitej przez Niemców i Sowietów, przegraną walką o wolną Polskę w czasie II wojny światowej.
Posługę duszpasterską rozpoczął w Czerwionce. Później przyszła kolej na Dębieńsk i Tychy. W 1925 roku został proboszczem parafii w Królewskiej Hucie (późniejszy Chorzów). Zauważony przez prymasa Augusta Hlonda został mianowany redaktorem naczelnym "Gościa Niedzielnego". Na jego polecenie Współtworzył Katolicką Agencję Prasową w Warszawie.

Od lewej: Biskup Józef Gawlina oraz Leopold Okulicki "Niedźwiadek" w czasie wizytacji Armii Andersa (fot. Z kolekcji Stanisława Szlachciuka, Szymic1, pl.wikipedia.org).
Po zatargu marszałka Józefa Piłsudskiego z biskupem polowym Stanisławem Gallem, za zgodą Watykanu, został mianowany biskupem polowym Wojska Polskiego (sakrę biskupią otrzymał 19 marca 1933 roku w Królewskiej Hucie). Z właściwą sobie energią zaangażował się w zleconą mu przez Piłsudskiego misję – jeździł po najodleglejszych jednostkach i poligonach, nazywano go "biskupem-wędrowcem". Warto podkreślić, że wobec rządzących krajem dyktatorskimi metodami "piłsudczyków" nie wykazywał się serwilizmem. Wykazał się wielką odwagą cywilną biorąc udział w pogrzebie skonfliktowanego z władzami kraju Wojciecha Korfantego (był jedynym biskupem, który przyjechał z Warszawy na pogrzeb Korfantego).
W czasie II wojny światowej kontynuował posługę biskupa polowego Wojska Polskiego, najpierw we Francji, potem w Anglii i w Związku Sowieckim, gdzie wizytował formowane przez gen. Władysława Andersa wierne legalnemu rządowi polskiemu w Londynie wojsko polskie. Na pogrzebie gen. Władysława Sikorskiego celebrował Mszę Świętą żałobną w intencji Naczelnego Wodza.
Razem z Andersem przeszedł szlak bojowy II Korpusu Polskiego – pełnił posługę w czasie bitew pod Monte Cassino, Loreto i Ankoną. Po tragicznych dla Polski rozstrzygnięciach II wojny światowej i rozwiązaniu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie został protektorem emigracji polskiej. Uczestniczył w Soborze Watykańskim II.
Zmarł w nocy z 21 na 22 września 1964 roku w Rzymie. Został pochowany wśród towarzyszy broni, na polskim cmentarzu wojennym pod Monte Cassino.
/Wojciech Żołneczko/
——————————————————————————————————————–
Polecamy również:
Dawny Racibórz: epidemia szkarlatyny i zamknięte szkoły
Przedłużone wakacje, wypadek automobilu w dalekiej Weronie, zabójstwo w Bieńkowicach oraz rozbudowa przystani w Koźlu – co zajmowało mieszkańców Raciborza dokładnie 109 lat temu? Zapraszamy do lektury.
Seminarium o arcybiskupie Józefie Gawlinie na Zamku
Gmina Rudnik jest organizatorem seminarium poświęconego Biskupowi Polowemu Wojska Polskiego rodem z podraciborskiego Strzybnika. Seminarium poświęcone wielkiemu Polakowi odbędzie się na Zamku Piastowskim.
Wspomnienie o zmarłych w minionym roku raciborzanach
– W momencie śmierci bliskiego uderza człowieka świadomość niczym nie dającej się zapełnić pustki… – powiedział niegdyś ks. Józef Tischner. W minionym roku właśnie ta pustka wielokrotnie wypełniła nasze serca…
——————————————————————————————————————–
Zobacz więcej na portalu regionalnym GazetaInformator.pl
Czytaj ostatni numer GazetaInformator.pl nr 149>>





![Raciborska biblioteka nagrodziła najlepsze prace oparte na twórczości Juliusza Verne’a [ZDJĘCIA] Raciborska biblioteka nagrodziła najlepsze prace oparte na twórczości Juliusza Verne’a](https://raciborz.com.pl/wp-content/uploads/2025/12/konkurs-plastyczny-Podroze-z-Juliuszem-Verneem.jpg)

![Jak naprawdę wygląda życie na statku? Spotkanie z Miłoszem Szymańskim w raciborskiej bibliotece [ZDJĘCIA] Jak naprawdę wygląda życie na statku? Spotkanie z Miłoszem Szymańskim w raciborskiej bibliotece](https://raciborz.com.pl/wp-content/uploads/2025/11/milosz-szymanski.jpg)
![Raciborzanie współtworzą plan adaptacji miasta do zmian klimatu [ZDJĘCIA]](https://raciborz.com.pl/wp-content/uploads/2025/12/Miejski-Plan-Adaptacji-do-Zmian-Klimatu-dla-Raciborza.jpg)



![Co czyta młodzież po obu stronach granicy? Polsko-czeskie seminarium w raciborskiej bibliotece [ZDJĘCIA]](https://raciborz.com.pl/wp-content/uploads/2025/12/czy-mlodziez-w-czechach-czyta.jpg)
![Czy artysta ma prawo przekraczać granice? Debata na Stacji Młodych [ZDJĘCIA]](https://raciborz.com.pl/wp-content/uploads/2025/11/debata-mlodych-stacja-mlodych.jpg)




![Tomasz Hynek nowym komendantem KPP w Raciborzu [ZDJĘCIA] Tomasz Hynek nowym komendantem KPP w Raciborzu](https://raciborz.com.pl/wp-content/uploads/2025/10/kpp-raciborz-komendant-tomasz-hynek.jpg)














