W GCKiS w Łubowicach odbędzie się 28 listopada uroczystość ku pamięci poety Josepha von Eichendorffa. O działalności Fundacji, organizacji, celach i planach na przyszłość opowiada kierownik GCKiS – Paweł Ryborz.
Od kiedy w Łubowicach działa Fundacja GCKiS im. Josepha Eichendorffa? Jakie podstawowe cele sobie stawia?
Paweł Ryborz: Fundacja Górnośląskie Centrum Kultury i Spotkań (GCKiS) im. Eichendorffa w Łubowicach została powołana do życia Aktem Notarialnym z dnia 03.04.1998 r. i rozpoczęła swoją działalność 12.04.2000 r., w którym to dniu nastąpiło uroczyste poświęcenie Domu Spotkań Josepha von Eichendorffa w Łubowicach.
W myśl zapisu § 12 Statutu GCKiS – celem Fundacji jest głównie popularyzacja i rozwój życia społecznego i kulturalnego mniejszości niemieckiej w Polsce poprzez osobę urodzonego w Łubowicach niemieckiego poety Josepha von Eichendorffa oraz wykorzystanie jego spuścizny dla kultury regionalnej, narodowej i europejskiej, i pokojowego współżycia narodów.
W związku z tym, na bazie posiadanego potencjału GCKiS prowadzi działalność kulturalną polegającą na: działalności wydawniczej prowadzonej w ramach utworzonego przez siebie wydawnictwa Editio Silesia, nadzorowanego przez organ statutowy Fundacji, jakim jest Rada Naukowa, kierowana przez panią prof. dr hab. Joannę Rostropowicz, będącą równocześnie wiceprezesem Fundacji.
Wydawnictwo Editio Silesia wydaje od 2003 r. aż do dziś następujące cykle wydawnicze:
„Zeszyty Eichendorffa” (Eichendorff-Hefte). Do 2014 r. ukazało się 48 numerów tego kwartalnika, który jest kontynuowany, „Rocznik Łubowicki” (Lubowitzer Jahrbuch, Lubowicka Rocenka. Do dziś ukazało się 9 numerów, „Perły Literatury Śląskiej“ (Juwelien Schlesischen Literatur). Do dziś ukazało się 9 numerów, „Ślązacy od czasów najdawniejszych…” (Schlesier…). Do dziś ukazały się cztery tomy. Ponadto wydano: „Hans Niektawietz – Ausgewehlte Prosa“ (Erzählungen-Generbilder-Essays).
GCKiS organizuje cykliczne imprezy kulturalne związane z osobą Josepha von Eichendorffa, takie jak: rocznice urodzin i śmierci poety, inscenizacje teatralne, które odbywają się przy ruinach byłego pałacu Eichendorffów, a ponadto konferencje naukowe pilotowane przez Radę Naukową Fundacji, spotkania integracyjne uczniów szkół noszących imię Eichendorffa, spotkania adwentowo-bożonarodzeniowe organizowane wspólnie z ZSO w Grzegorzowicach oraz koncerty bożonarodzeniowe, okraszone muzyką klasyczną z czasów Eichendorffa. Ponadto w GCKiS odbywały się Wieczory Kina Niemieckiego i Salony Kulturalne oraz festyny integracyjne, a także koncerty muzyki klasycznej.
GCKiS propaguje życie i twórczość poety poprzez: współorganizowanie seminariów, konkursów i szkoleń, współpracę z Łubowickim Towarzystwem Eichendorffa (historyczny młyn wodny w Brzeźnicy itd.), przyjmowanie i oprowadzanie wycieczek z kraju i zagranicy po Izbie Pamięci wraz z zapleczem, starym cmentarzem i ruinami pałacu, organizowanie imprez kulturalnych związanych z osobą Josepha von Eichendorffa, wygłaszanie prelekcji nt. poety, współpracę z innymi organizacjami w ramach krzewienia wiedzy o Eichendorffie, takimi jak: TSKN w Polsce, RCK w Raciborzu, ZNSSK w Polsce, gmina Rudnik, biblioteka im. Eichendorffa w Opolu itd. GCKiS prowadzi także działalność gospodarczą poprzez prowadzenie działalności hotelarsko-gastronomicznej. Jest jednak organizacją non profit, posiadającą status OPP, która uzyskane dochody przeznacza w całości na swoją priorytetową działalność statutową.
Fundacja zabezpiecza i konserwuje ruiny byłego pałacu Eichendorffów. W ubiegłym roku został wykonany projekt odbudowy wschodniego skrzydła pałacu i uzyskano stosowne pozwolenia na jego realizację. W odbudowanej części ma się mieścić Muzeum Odry trzech narodów wraz z archiwum Górnej Odry. GCKiS zamierza aplikować na ten cel o środki europejskie.
Kierownik GCKiS Paweł Ryborz w otoczeniu turystek – miłośniczek poezji Eichendorffa.
W którym roku został Pan powołany na stanowisko kierownika Fundacji i co należy do Pana najważniejszych obowiązków?
PR: Na stanowisko kierownika Fundacji zostałem powołany w kwietniu 2009 r. Do moich podstawowych obowiązków należy: prowadzenie i nadzór ww. działalności kulturalnej GCKiS, prowadzenie i nadzór ww. działalności gospodarczej GCKiS, przygotowanie, nadzór i rozliczanie wniosków aplikacyjnych do różnych instytucji organizacji w kraju i za granicą,uczestnictwo w posiedzeniach Zarządu i Rady Kuratorów GCKiS oraz opracowywanie i przedkładanie organom Fundacji okresowe sprawozdania z działalności GCKiS, organizowanie i nadzorowanie prac remontowych i inwestycyjnych, współpracowanie z innymi organizacjami kultury i oświaty w kraju i za granicą oraz prowadzenie i nadzorowanie działalności reklamowej Fundacji.
Jak układa się Pana współpraca z Zarządem Fundacji, Radą Kuratorów i Wójtem Gminy Rudnik?
PR: Współpraca z organami Fundacji układa się bardzo dobrze. Jako kierownik administracyjny podlegam pod trzyosobowy Zarząd Fundacji, a moim bezpośrednim przełożonym jest prezes Fundacji pan Marcin Lippa. Zgodnie ze Statutem GCKiS – Rada Kuratorów, składająca się z 10 członków, po 2 przedstawicieli każdego z 5 fundatorów, jest organem nadzorującym pracę Zarządu. Wójt gminy Rudnik zasiada w Radzie Kuratorów jako przedstawiciel gminy Rudnik. W miarę jego możliwości zawsze mogę liczyć na jego pomoc i wsparcie w każdym względzie.
Kiedy spogląda Pan wstecz i wspomina minione lata, to jakie sprawy, wydarzenia uważa Pan za sukces GCKiS?
PR: W okresie mojego zatrudnienia w GCKiS za sukces Fundacji uważam całkowite odgruzowanie ruin łubowickiego pałacu oraz zabezpieczenie ruin wschodniego skrzydła pałacu. W ubiegłym roku GCKiS pozyskało dokumentację projektową na odbudowę wschodniego skrzydła ruin pałacu oraz stosowne pozwolenia. Obecnie trwają działania w celu złożenia wniosku aplikacyjnego o środki na ten cel z UE. Pomimo skromnego zatrudnienia aktywne prowadzenie, szczególnie działalności kulturalnej, ale i gospodarczej GCKiS. Na szczególną uwagę zasługują cyklicznie organizowane inscenizacje teatralne przy ruinach oraz koncerty w Sali Bankietowej GCKiS. Poza tym kontynuowanie, a w niektórych przypadkach rozszerzenie działalności wydawniczej Fundacji, upowszechnianie działalności literackiej Fundacji, chociażby poprzez posadowienie licznych tablic dwujęzycznych z poezją poety, zarówno wzdłuż „Zajęczej Ścieżki”, jak i przed budynkiem byłej szkoły, pozyskanie środków z FRŚ i MAIC, i odmalowanie Domu Spotkań Eichendorffa oraz byłej szkoły, a także pozyskiwanie sponsorów w kraju i za granicą.
W działalności każdej organizacji, stowarzyszenia czy Fundacji pojawiają się także pewne trudności, problemy. Co obecnie leży Panu na sercu?
PR: Prowadzenie działalności gospodarczej w realiach gospodarki rynkowej przez taką instytucję, jak GCKiS jest trudne. Potrzeba więc dużej determinacji, aby to skutecznie kontynuować. Dotychczas zgromadzona dokumentacja, związana z odbudową wschodniego skrzydła ruin, wymagała dużo pracy i nakładów finansowych. Nie można tego zmarnować. Trzeba znaleźć sposób na pozyskanie niebagatelnych środków finansowych na ten cel, a to nie jest wcale łatwe. Kontynuowanie działalności gospodarczej GCKiS wymaga nieodzownych inwestycji: wymiana wykładzin podłogowych, modernizacja pokoi hotelowych, zainstalowanie klimatyzacji. Trzeba znaleźć na to środki.
Jakie projekty, najważniejsze wyzwania stoją przed Fundacją na najbliższy czas?
PR: Priorytety Fundacji GCKiS to: doprowadzenie do realizacji projektu odbudowy wschodniego skrzydła ruin pałacu oraz przeprowadzenie rewitalizacji kompleksu parkowego – wpisanego do rejestru ŚWKZ w Katowicach, a także przeprowadzenie niezbędnych inwestycji w GCKiS i utrzymanie na odpowiednim poziomie działalności kulturalnej Fundacji.
publ. /ma/