Celem szczepień jest zmniejszenie liczby zachorowań na raka szyjki macicy i inne nowotwory wywoływane przez wirus HPV, które mogą dotknąć każdego, niezależnie od płci i wieku.
7 kwietnia, w Światowy Dzień Zdrowia, w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Raciborzu odbył się dzień otwarty. Jednym z kluczowych tematów był Powszechny Program Szczepień przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV), którego działania na terenie powiatu raciborskiego koordynuje Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Raciborzu.
Jak przypomina raciborski sanepid, Powszechny Program Szczepień przeciw HPV działa w Polsce od 1 czerwca 2023 r. Początkowo obejmował dziewczynki i chłopców w wieku od 11 do 14 lat, a od 1 września 2024 r. rozszerzono go także na dzieci, które ukończyły 9. rok życia. Polska była jednym z ostatnich państw Unii Europejskiej, które wprowadziły ten program. Australia, pionier w tej dziedzinie, rozpoczęła szczepienia już w 2007 r., rok po wprowadzeniu na rynek pierwszej szczepionki przeciw HPV. Głównym celem programu jest zmniejszenie liczby zachorowań na raka szyjki macicy i inne nowotwory wywoływane przez wirus HPV, które mogą dotknąć każdego, niezależnie od płci i wieku.
Jak dochodzi do zakażenia HPV? Raciborski sanepid wskazuje, że jest to droga kontaktów seksualnych, poprzez kontakt skóry ze skórą, poprzez kontakt skóry z błoną śluzową oraz podczas porodu, kiedy zakażone może zostać dziecko.
Wirus brodawczaka ludzkiego może prowadzić do chorób o łagodnym przebiegu, takich jak zmiany skórne w postaci brodawek płciowych (kłykcin kończystych) oraz nawracająca brodawczakowość krtani. Może jednak również wywoływać poważne nowotwory złośliwe: rak szyjki macicy (blisko 100% przypadków), rak pochwy (około 64-100% stanów), rak odbytu (90%), rak prącia (30%), rak sromu (około 5-30%) oraz nowotwory głowy i szyi (25% nieokreślonej części gardła, 20% nasady języka i migdałków, 11% nosogardzieli, 3,7% jamy ustnej.
Raciborski sanepid podkreśla, że raporty wskazują na znaczną skuteczność programów szczepień przeciw HPV. Po 10 latach ich funkcjonowania kraje oceniające efekty odnotowały 90% redukcję infekcji wirusem HPV oraz 90% spadek zachorowalności na brodawki narządów płciowych. Ponadto o 85% zmniejszyła się liczba patologii wysokiego stopnia szyjki macicy.
Schemat szczepienia przeciw HPV:
a) szczepionka 2-walentna:
– dzieci i młodzież w wieku 9-14 lat: 2 dawki,
– nastolatki w wieku 15 lat i więcej: 3 dawki.
b) szczepionka 9-walentna:
– dzieci i młodzież w wieku 9-14 lat: 2 dawki,
– nastolatki w wieku 15 lat i więcej: 3 dawki.
– Ocenia się, że badań odnośnie szczepionek przeciw HPV jest tak dużo, iż można wręcz powiedzieć, że szczepionki należą do najwnikliwiej przebadanych pod względem bezpieczeństwa preparatów szczepionkowych. Po kilkunastu latach obserwacji dane z Danii, Szwecji i Anglii potwierdzają już bardzo wysoką, sięgającą około 90%, skuteczność szczepień w młodym wieku w profilaktyce zaawansowanych stanów przedrakowych – podsumowuje sanepid.
oprac. /kp/
