Problem z dostępnością czystej i bezpiecznej wody nie jest związany wyłącznie z krajami Globalnego Południa. Szacuje się, że nawet 100 mln Europejczyków cierpi ze względu na brak dostępu do wystarczającej ilości wody pitnej.
22 marca obchodzony jest Światowy Dzień Wody. Został on ustanowiony rezolucją z 22 grudnia 1992 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w ramach Agendy 21 w czasie konferencji Szczyt Ziemi 1992 w Rio de Janeiro. Powodem był fakt, że ponad miliard ludzi na świecie cierpiało z powodu braku dostępu do czystej wody pitnej.
Według danych ONZ obecnie ponad 2 miliardy ludzi na świecie nie ma dostępu do bezpiecznej wody pitnej, tzn. wody dostępnej stale, na terenie własnej posesji i wolnej od zanieczyszczeń. 785 milionów z tych osób nie ma dostępu do czystej wody nawet w podstawowym zakresie, co oznacza, że do najbliższego ujęcia bezpiecznej wody pitnej muszą iść ponad 30 min. w jedną stronę lub czerpać wodę z niezabezpieczonych źródeł, co jest ogromnym zagrożeniem dla zdrowia. Każdego dnia prawie 1000 dzieci na świecie umiera z powodu chorób biegunkowych – są one bowiem związane ze skażeniem wody i złymi warunkami sanitarnymi.
Brak stałego dostępu do wody to jedna z podstawowych barier w rozwoju rolnictwa, przemysłu i innych gałęzi gospodarki, a także w funkcjonowaniu gospodarstw domowych. Ponadto w 80% domów nieposiadających bezpośredniego dostępu do wody za jej codzienne dostarczenie odpowiedzialne są kobiety i dziewczynki. To pozbawia je nie tylko możliwości zdobycia wykształcenia, ale też zarobkowania, co pogłębia obecne nierówności ze względu na płeć.
Zdaniem ONZ w ciągu najbliższej dekady dostępność czystej i bezpiecznej wody może spaść aż o 40%. Do 2050 r. światowe zapotrzebowanie na wodę wzrośnie dwukrotnie, a co drugi człowiek na świecie może być zagrożony jej deficytem. Problem ten nie jest związany wyłącznie z krajami Globalnego Południa. Szacuje się, że nawet 100 milionów Europejczyków cierpi ze względu na brak dostępu do wystarczającej ilości wody pitnej.
Światowy Dzień Wody 2021 obchodzony jest pod hasłem „Docenianie wody”. ONZ w opublikowanym z tej okazji raporcie niejednokrotnie podkreśla, że w przeciwieństwie do większości zasobów naturalnych ustalenie prawdziwej wartości wody jest niezwykle trudne i w związku z tym jej znaczenie nie znajduje odpowiedniego odzwierciedlenia w dyskursie politycznym i inwestycjach finansowych w wielu częściach świata. Prowadzi to nie tylko do nierówności w dostępie do zasobów wodnych i usług związanych z wodą, ale także do nieefektywnego i niezrównoważonego wykorzystania i degradacji jej zasobów. – Woda ma nieskończoną wartość, ponieważ bez niej nie istnieje życie i nie można jej niczym zastąpić. Wysiłki i koszty poczynione w poszukiwaniu wody poza Ziemią oraz niedawna radość z odnalezienia jej na Księżycu i Marsie są tego przykładem. Szkoda, że tak często uważana jest za coś oczywistego na Ziemi – podsumowują autorzy raportu.
Świadome i racjonalne korzystanie z zasobów wodnych jest zadaniem wszystkich. Ograniczanie zużycia wody na niektórych obszarach pozwoli na lepsze gospodarowanie jej zasobami, przez co kolejne pokolenia ludzi będą miały zagwarantowany bezpieczny dostęp do czystej wody.
oprac. /kp/
Środowisko, jakość życia, ekologia
