Koncerty umuzykalniające dla dzieci. Studenci prowadzili z dziećmi.
Marimba jest niezwykle ciekawym i pięknie brzmiącym instrumentem perkusyjnym o określonej wysokości brzmienia. Wyróżnia się pięciooktawową skalą brzmienia i rezonatorami znajdującymi się pod każdą sztabką generującą dźwięk. W jego brzmieniu odnaleźć można echa muzyki Afryki Środkowej i Ameryki Łacińskiej. Pierwowzory tego instrumentu budowane były z drewna palisandrowego, a rezonatorami były różnej wielkości tykwy z wywierconymi od spodu otworami. Instrument ten stał się popularny dopiero w II połowie XX wieku. Dziś buduje się je ze specjalnego tworzywa i aluminium
W programie koncertów umuzykalniających dla dzieci (w wieku od siedmiu do dziesięciu lat, czyli z klas I–III raciborskich szkół) umieściłem w tym roku m.in. grupę instrumentów perkusyjnych, takich jak: ksylofon, wibrafon, dzwonki orkiestrowe, bębny oraz inne. Biorąc pod uwagę ogromne zainteresowanie słuchaczy tą grupą instrumentów doszedłem do wniosku, że warto byłoby pokazać również marimbę. Problem jest jednak w tym, że w województwie śląskim jest tylko kilku marimbafonistów posiadających własne, niezwykle kosztowne instrumenty. Dzięki stałej współpracy z Instytucją Promocji i Upowszechniania Muzyki „SILESIA” w Katowicach oraz Alicją Kotyl udało się pozyskać doskonałego perkusistę – Bartłomieja Mertę z odpowiednim repertuarem.
Koncerty dla dzieci odbyły się w sali kameralnej RCK w Raciborzu w dniu 28 listopada br. Na jeden z nich, o godz. 11.15, zaprosiłem grupę studentów z III roku kierunku edukacja artystyczna naszej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej razem z nauczycielem przedmiotu intermedia, mgr Markiem Furmanowiczem. Studenci mieli za zadanie w trakcie trwania koncertu wykonać razem z dziećmi prace plastyczne inspirowane wykonywanym repertuarem. Pomocą dla nich, jak i uatrakcyjnieniem wykonywanych utworów była taneczna ilustracja ruchowa wykonana przez Manuelę Krzykałę, instruktorkę tańca RCK i Aleksandrę Kempe,
studentkę PWSZ. Powstały niezwykle ciekawe prace plastyczne, oddające charakter i treść utworów jak i interesujące improwizacje ruchowe. Całość okazała się radosnym przeżyciem emocjonalnym zarówno dla publiczności dziecięcej, jak i studentów oraz samych wykonawców.
Pierwszym utworem, do którego wykonano ilustracje, był „Merlin” Andrew Thomasa, kompozytora i jednego z najlepszych perkusistów amerykańskich, urodzonego w Nowym Yorku w roku1939. Kolejnym „Yellow after the rain” Mitchela Petersa, urodzonego w roku 1935 perkusisty i kotlisty Los Angeles Philharmonic Orchestra, nauczyciela w California State Uniwersity LA. Pierwszą refleksją studentów wobec spontaniczności reakcji dziecięcej było radosne zaskoczenie poziomem odbioru utworu muzycznego, powstawaniem wielu neologizmów w trakcie określania swoich własnych przeżyć, a także nadzwyczjnie aktywnym słuchaniem muzyki.
Utwór pt. „Merlin” powstał na bazie legend arturiańskich i funkcjonującej w nich postaci Merlina , syna diabła i kobiety, który po przyjęciu chrztu całą swą moc wykorzystał do czynienia dobra. A. Thomas doskonale wykorzystał możliwości brzmieniowe marimby do oddania atmosfery wydarzeń sprzed kilkunastu wieków.
Publiczność dziecięca doskonale odczytała i przełożyła na ekspresję plastyczną zamierzenia autora drugiego utworu pt. „Żółto po deszczu”, kiedy słuchając go bez znajomości tytułu, opowiedziała o pastelowej kolorystyce, łące, kwiatach, słonku i deszczu. Utwór ten był również inspiracją do wspólnych improwizacji na marimbie na bazie ostinata melodyczno–rytmicznego, wykonywanego przez wybrane dziecko. Próby publicznej gry na marimbie nie odmawiali również nauczyciele. Pozostałe utwory programu koncertowego także przyjęte zostały entuzjastycznie. Mam nadzieję, że atmosferę muzycznego spotkania oddają zdjęcia wykonane przez członków Studenckiego Koła Naukowego Fotografii Artystycznej FOTON (prowadzonego przez dr Gabrielę Habrom-Rokosz): Ewę Gembalczyk i Justynę Koniszewską. Mgr Marek Furmanowicz dokonał również nagrania filmowego koncertu, które wykorzystane zostanie w działalności dydaktycznej Instytutu Studiów Edukacyjnych i Sztuki PWSZ w Raciborzu.
Koncert listopadowy nie był pierwszą formą współpracy tego typu. W każdym roku akademickim od początku mojej pracy w PWSZ zapraszam studentów edukacji elementarnej do aktywnego udziału w tej formie edukacji muzycznej. Pod koniec ubiegłego roku akademickiego, 2-go czerwca 2014 roku w sali 202 naszej uczelni, odbył się zorganizowany przeze mnie koncert pokazowy dla całego drugiego rocznika kierunku edukacja elementarna ISE oraz studentów z Instytutu Sztuki, skierowany do dzieci z zaproszonej klasy drugiej ze Szkoły Podstawowej nr 15 w Raciborzu. Wykonawcą tego koncertu była dziesięcioletnia pianistka
Paulina Macewicz, która wykonała utwory Jana Sebastiana Bacha i Ludomira Różyckiego. Na koncercie w dniu 28 listopada obecnych było około stu pięćdziesięciu uczniów z raciborskich szkół podstawowych. Co miesiąc uczestniczą oni w koncercie zorganizowanym specjalnie dla nich. Uczestnictwo tych samych słuchaczy w trzyletnim cyklu umuzykalniania daje gwarancję
skuteczności prowadzonej pracy.
Oto program całego koncertu:
1. Andrew Thomas – „Merlin”
2. Mitchell Peters – “Yellow after the rain”
3. Nebojsa Jovan Zivkovic – “Srpska igra”
4. Eric Sammut – “The Revolutionary”/ transkrypcja Etiudy “rewolucyjnej”c-moll F. Chopina/
Wykonawcy:
Bartłomiej Merta – marimba
Manuela Krzykała i Aleksandra Kempe – taniec
Franciszek Borysowicz – prowadzenie
Koncert zakończył się wręczeniem kwiatów i wielkim aplauzem dla wykonawców. Dał się również odczuć ogromny ładunek radosnej energii, zadowolenia, wdzięczności, a nawet dziecięcej miłości, który płynął z sali w naszą stronę. Takich doznań mogą doświadczyć tyko ci, którzy podobnymi uczuciami potrafią obdarzać innych.
Mgr Franciszek Borysowicz
Artykuł zaczerpnięto z miesięcznika Eunomia nr 9 (76) / grudzień 2014