15 marca obchodzimy Europejski i Światowy Dzień Konsumenta.
"Konsumenci to, z definicji, my wszyscy" – John F. Kennedy
Według prof. Genowefy Grabowskiej, siłą napędową każdej gospodarki są pewni swych racji, dobrze poinformowani i zorganizowani, a przy tym silni konsumenci. Z tej okazji, prof. Grabowska pragnie zwrócić uwagę na trzy instrumenty, które Unia Europejska wprowadziła dla ochrony naszych konsumenckich praw:
1. Masz problem z produktem zakupionym w innym kraju europejskim? -skontaktuj się z Siecią Europejskich Centrów Konsumenckich UE stworzyła sieć Europejskich Centrów Konsumenckich (ECC-Net), które funkcjonują w 27 krajach członkowskich. Sieć ta pomaga konsumentom lepiej zrozumieć, jak robić zakupy za granicą oraz oferuje pomoc i radę, gdy pojawiają się problemy ze sprzedawcami z innego kraju UE oraz Islandii lub Norwegii. W Polsce Europejskie Centrum Konsumenckie powstało w roku 2005, zajmuje się ono zarówno świadczeniem porad konsumentom, jak i pomocą świadczoną konsumentom w składaniu reklamacji i prowadzeniem sporów ze sprzedawcami i usługodawcami z Unii Europejskiej. Zobacz więcej: http://www.konsument.gov.pl/
2. Dlaczego ten sam aparat cyfrowy bywa w jednym państwie UE nawet o 30% droższy niż w innym? Jak sprawdzić, czy jest to wynikiem różnic w poziomu obsługi klienta, czy nieuczciwych praktyk antykonkurencyjnych? – sprawdź u europejskiego strażnika rynku wewnętrznego. W styczniu 2008 został powołany nowy instrument przeglądu rynku wewnętrznego tzw. strażnik rynku wewnętrznego (consumer MarketWatch) − służący do sprawowania nadzoru na rynkach dóbr konsumpcyjnych i badania nie tylko cen i bezpieczeństwa produktów, lecz również poziomu satysfakcji klienta. 31 stycznia br. Komisja Europejska opublikowała pierwszą europejską tabelę wyników dotyczącą rynku dóbr konsumpcyjnych. Będzie ona uzupełniana o niezbędne dane porównywalne i obejmie trzy priorytetowe dziedziny: detaliczne usługi finansowe, sprzedaż transgraniczną dóbr konsumpcyjnych, takich jak aparaty fotograficzne, płyty CD i książki oraz składanie reklamacji.
3. Jak być świadomym konsumentem? Jakie prawa nam przysługują i na co powinniśmy szczególnie uważać? – dowiesz się na stronie DOLCETA. Program "Dolceta" (Development of Online Consumer Education Tools for Adults) – stanowi interaktywny instrument służący przekazywaniu informacji, porad i szkoleniu konsumentów. Można tam znaleźć artykuły skierowane nie tylko do indywidualnych konsumentów, lecz również do organów rządowych, stowarzyszeń, uniwersytetów oraz mediów. Program dostarcza konsumentom informacji potrzebnych, aby mogli porównywać produkty i usługi dostępne na europejskim rynku, podejmować decyzje o zakupie oraz bronić swych praw, jako konsumenci. Przedstawione na jego stronie internetowej prawne i praktyczne informacje dostosowano do specyfiki poszczególnych krajów. Portal Dolceta składa się z dwóch modułów (prawa konsumenta i usługi finansowe), które stanowią materiał edukacyjny przedstawiony w formie interaktywnych zajęć o różnych poziomach trudności. Zobacz więcej: http://www.dolceta.eu/
Po raz pierwszy, z okazji europejskiego Dnia Konsumenta została przyznana europejska nagroda dla najlepszej kampanii na rzecz konsumenta. Zwycięzcą konkursu na najskuteczniejszą kampanię informacyjną skierowaną do konsumentów jest Finlandia. Nagrodę zawdzięcza projektowi gry internetowej uświadamiającej młodym konsumentom ich prawa i obowiązki związane z zakupami w sieci internetowej.Konkurs na najlepszą kampanię toczył się we wszystkich krajach UE.
Z okazji Europejskiego Dnia Konsumenta prof. Genowefa Grabowska pragnie Państwa zaprosić do zabawy polegającej na opracowaniu 5 PRZYKAZAŃ DLA KUPUJĄCEGO W INTERNECIE.
W związku z szybko rosnącą sprzedażą internetową, powstaniem nowych sklepów internetowych, ważne jest, aby wiedzieć jak bezpiecznie możemy kupować produkty za pośrednictwem sieci.
Najlepsze i najciekawsze propozycje opublikujemy na naszej stronie internetowej, a autora wybranych 5 przykazań nagrodzimy!
Propozycje można kierować na adres: [email protected] do końca marca br.
Prof. G. Grabowska przypomina prawa konsumenckie w Unii Europejskiej:
Prawo do pełnej informacji, – powinieneś wiedzieć wszystko o wybranym produkcie, przed jego zakupem.
Prawo do pisemnego potwierdzenia tego, co kupujesz, – pamiętaj o paragonie, rachunku, instrukcji obsługi sprzętu, gwarancji itp, koniecznie przed dokonaniem zakupu.
Prawo do rezygnacji z zakupu w ciągu siedmiu dni roboczych (nie licząc weekendów i świąt), – upewnij się u sprzedawcy, czy zna i stosuje to prawo (jeśli NIE, przypomnij mu o tym).
Prawo do odmowy zakupu rzeczy niezamówionej, – nie przyjmuj, nie potwierdzaj odbioru przesyłki, której nie zamówiłeś, nawet, jeśli towarzyszy jej obietnica wysokiej nagrody, wygranej itp.
Ochrona przed oszustwami przy korzystaniu z karty kredytowej, – sprawdź zabezpieczenia portalu w którym dokonujesz zakupu.
Trochę historii…
Europejski Dzień Konsumenta został wprowadzony 15 marca 1999 r. Celem tego przedsięwzięcia było informowanie społeczeństwa o europejskiej polityce ochrony konsumentów. Z tej okazji, co roku na szczeblu europejskim są omawiane i przenoszone na grunt narodowy zagadnienia ważne z punktu widzenia konsumentów.
Europejski Dzień Konsumenta obchodzony jest tego samego dnia, co Światowy Dzień Konsumenta wywodzący się z deklaracji, którą 15 marca 1962, ówczesny prezydent Stanów Zjednoczonych John F. Kennedy złożył w przemówieniu do Kongresu Amerykańskiego. W tym wystąpieniu prezydent Kennedy jako pierwszy, przedstawił cztery podstawowe prawa konsumenta (prawo do bezpieczeństwa, prawo do rzetelnej informacji, prawo do wyboru oraz prawo do bycia wysłuchanym). Pierwsze obchody tego dnia miały miejsce 15 marca 1983 roku.
W Polsce uznanie praw konsumentów potwierdza w art. 76 naszej Konstytucji („Władze publiczne chronią konsumentów, użytkowników i najemców przed działaniami zagrażającymi ich zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi”), a także – kolejne strategie polityki konsumenckiej rządu.
W Polsce tematyką konsumencką zajmuje się kilka organizacji pozarządowych: Federacja Konsumentów, Kampania konsumencka Polskiej Zielonej Sieci, Stowarzyszenie Ochrony Zdrowia Konsumenta. Zagranicą wiele organizacji podejmuje działania konsumenckie i antykonsumerystyczne: Adbusters Media Foundation z Kanady, Alternative Konsumenten Bond z Holandii, Consumer Unity and Trust Society z Indii, Ethical Consumer z Wielkiej Brytanii.
