Spotkanie z Bronisławem Wildsteinem – dziennikarzem Rzeczpospolitej

W wywiadzie z redakcją Bronisław Wildstein komentuje odwołanie przez starostę  wykładu z Walentynowicz: To jest próba cenzurowania historii.

23 października, odbyło się spotkanie autorskie z Bronisławem Wildsteinem zorganizowane przez Raciborskie Centrum Badań Historycznych.

Okazją do spotkania była najnowsza książka Wildsteina, "Dolina nicości”.  Podczas spotkania autor omawiał powody jej napisania, odpowiadał na pytania słuchaczy jak również czytał fragment swojej książki.  Swoimi wypowiedziami chciał przekonać obecnych, że literatura znacznie lepiej niż publicystyka, może obnażać tajemnicę III RP. 

Nasza redakcja po spokaniu autorskim przeprowadziła wywiad z Bronisławem Wildsteinem.

Czy jest Pan usatysfakcjonowany tym spotkaniem autorskim?

To bardzo trudne pytanie jak zawsze. Siebie nie będę oceniał. Bardzo mi się podobało, byli tam ludzie, którzy zadawali sensowne pytania. Siebie oceniać i swoje odpowiedzi jest mi bardzo trudno.

A czy nie odniósł Pan wrażenia, że było to bardziej spotkanie z "Panem z telewizji” niż z Bronisławem Wildsteinem, autorem powieści: "Dolina nicości”?

Było to spotkanie z Bronisławem Wildsteinem – dziennikarzem, publicystą, znaną powiedzmy osobą – za mało z mojej perspektywy autorem książki, ma Pan rację. To niestety jest ten problem. Ale to jest w ogóle problem mojej osoby, mojej roli. Jednak jestem dużo bardziej znany jako dziennikarz, niż jako pisarz. Zresztą to też jest związane z rolą, bo jeżeli człowiek prowadzi programy w telewizji, które ogląda, tak jak w moim wypadku ponad milion osób, to jest ogromna liczba. Jeżeli ja sprzedam przy tym 20 000 książek, to jest ogromny sukces. A proszę zestawić te dwie liczby i wychodzi co tworzy tak ogromną dysproporcje. Więcej ludzi zna mnie z telewizji, więcej ludzi zna mnie z pewnością z gazet niż z moich książek. Oczywiście wolałbym, aby było odwrotnie, ale jest jak jest i muszę się z tym pogodzić.

W związku z tym czy czuje się Pana zatem jako ikona polskiego, bezkompromisowego dziennikarstwa?

Z pewnością jako ikona się nie czuję i nie sądzę, że w tej roli się mieszczę. Z pewnością staram się nie ulegać naciskom i zachowywać przyzwoicie. Zresztą nie tylko ja, są inni tacy. Niestety zbyt wielu nie stara się i to jest problem.

Jakie ma Pan plany na najbliższą przyszłość: kolejna książka czy bardziej dziennikarstwo?

Tak mam projekt nowej książki, takiej wielkiej powieści epickiej, która się rozgrywa głownie współcześnie, ale ma odniesienia do stu lat wstecz. Zresztą polska historia jest szalenie ciekawa i wciąż niewykorzystywana w literaturze. Na przykład "100 lat samotności” Markeza to świetna literatura, ale czy nie można by stworzyć takiej w oparciu o polskie realia. Nie wiem czy potrafię tworzyć dobrą literaturę. Będę się jednak starał tworzyć ją na jak najwyższym poziomie.

Zatem najbliższy czas to będzie Bronisław Wildstein pisarz?

Nie. Ja i moi współpracownicy wymyśliliśmy nowy program. To nie jest tak zwany format, kupiony na zachodzie. Myśmy go wymyślili i po części ponoszę tego konsekwencje. Do tego jako dziennikarz Rzeczpospolitej zajmuje mi to tyle czasu, że mam niewiele chwil na tworzenie literatury, co mnie męczy. Być może uda się mi to z czasem zmienić.

Jeżeli zatem dziennikarz, to skąd taka bezkompromisowość w działaniu i takie uparte dążenie do odkrywania prawdy oraz nazywania rzeczy po imieniu?

To jest takie powołanie, na tym polega dziennikarstwo, do tego zostało stworzone, taka jest jego rola. Gdybyśmy bowiem żyli w Świecia twardych, jednoznacznych rozstrzygnięć, gdzie sprawy są jednoznacznie nazywane, to być może robiłbym odwrotnie. Zacząłbym szukać wątpliwości i dziury w całym. Żyjemy jednak w świecie jakoś dziwacznie rozmytym, w świecie gdzie zostały zatarte fundamentalne podziały. Więc wydaje mi się, że należy takie fundamentalne kwestie przywrócić. To one dopiero umożliwiają nam myślenie i analizowanie rzeczywistości.

Czym są zatem te fundamentalne kwestie?

Cóż, żyjemy jednak w świecie binarnym: dobro – zło, białe – czarne. Oczywiście pomiędzy tym rozpościera się ogromna przestrzeń. Ale po to abyśmy tę przestrzeń byli w stanie zrozumieć musimy wyznaczyć punkty orientacyjne. Inaczej nic nie będziemy w stanie zrozumieć, toniemy w jakimś mętnym bezkresie.

A propos kwestii fundamentalnuch: głośno było ostatnio, w tym na łamach Rzeczpospolitej, o odwołaniu przez starostę Adama Hajduka wykładu Anny Walentynowicz z raciborską młodzieżą. Proszę o komentarz do tej sytuacji.

 Jestem bardzo zniesmaczony taką sytuacją. To jest zresztą głębszy problem związany z ostatnią książką o Lechu Wałęsie. To jest próba cenzurowania historii. Anna Walentynowicz jest wielką postacią polskiej historii. Komuś może nie podobać się jej interpretacja historii i rzeczywistości. Ludzie mają do tego prawo. Nie wolno odbierać jej przy tym jej roli podstawowych wydarzeniach. W strajku z 1980 roku postulatem tych pierwszych strajkujących było przywrócenie do pracy Anny Walentynowicz. Nie można jej tego anulować. To jest zresztą coś innego. Czymś innym jest spotkanie z osobą, która ma wielkie znaczenie w historii, która z pewnością jest szlachetną osobą. Przy czym nie musimy się z nią zgadzać… Ale odmawianie jej prawa, próba eliminowania jej, wycięcia z życia jest czymś bardzo niewłaściwym. Tak jak mówiłem to jest szerszy problem związany z książką o Lechu Wałęsie, którą się przedstawia jako próba dezawuowania Wałęsy. Otóż ja nie do końca się z tym zgadzam. Ukazywanie prawdy o Wałęsie i o tym epizodzie jego współpracy z SB – do czego on się nie chce przyznać ,choć właściwie już się przyznał kłamiąc i kręcąc n ten temat – ujawnianie prawdy nie musi odbierać mu jego wielkiej roli, jaką miał dla naszej historii. Jest to kwestia złożona i należy pokazywać ją w całości. Nie można zatem opowiadać o Lechu Wałęsie jako heroicznym robotniku, bez tego epizodu który miał miejsce. Z drugiej strony można krytykować Annę Walentynowicz, ale nie znaczy to, że należy wycierać ją gumką z historii. Próba eliminacji spotkań z nią jest próbą eliminacji jej z życia publicznego, a więc i z historii. Jest to próba oczywiści z góry skazana na niepowodzenie, jest z punktu wyjścia niezdrowa i prowadzi do złych konsekwencji. Jest to próba używania historii do politycznych, doraźnych rozgrywek. Paradoksalnie zazwyczaj ci, którzy wołają aby tego nie robić, zazwyczaj to robią.

Na innym spotkaniu z Anną Walentynowicz w Raciborzu, padły z jej strony ostre słowa pod adresem Mariana Krzaklewskiego, który został nazwany złodziejem, Donalda Tuska, o którym powiedziano, że wywodzi się z Wermachtu czy o Lechu Wałęsie jako agencie. Czy nie jest zatem tak, że tego typu wypowiedziami sama eliminuje się z życia publicznego?

Nie, to jest coś innego. Owszem mogą nam się bardzo nie podobać te wypowiedzi i mamy prawo do radykalnej, negatywnej oceny tego typu stwierdzeń. I ja się przychylam do tych negatywnych ocen. Ona nie powinna używać takich słów, nie powinna tak mówić. Ale to nie eliminuje jej roli z historii. Jeśli ja w tej chwili słucham wypowiedzi Lecha Wałęsy, które mnie porażają i są straszne, i widzę funkcjonowanie Wałęsy jako prezydenta, które było katastrofą, nie znaczy, że eliminuje go to jako przywódcę ruchu solidarnościowego. Trzeba zdać sobie sprawę, że postacie historyczne maja różne etapy, w jednych potrafią być heroiczne, w innych potrafią robić głupstwa i zachować się niewłaściwie, ale na tym polegają ludzkie losy.

Dziękuję za spotkanie.

Z Bronisławem Wildsteinem rozmawiał Przemysław Borysiewicz.

Bronisław Wildstein, pisarz, publicysta, dziennikarz, komentator dziennika "Rzeczpospolita”. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim. Autor cotygodniowego programu w TVP – "Cienie PRL-u”. Działacz opozycji, współtwórca i rzecznik Studenckiego Komitetu Solidarności (1977), redaktor i autor prasy niezależnej. Zaangażowany w tworzenie Solidarności i Niezależnego Zrzeszenia Studentów. W latach 80. na emigracji współtwórca i redaktor naczelny wydawanego w Paryżu miesięcznika “Kontakt” oraz korespondent Radia Wolna Europa. Publikuje w pismach emigracyjnych oraz w krajowej prasie podziemnej. Do Polski wraca z początkiem 90. roku. Publikuje i pełni funkcje redakcyjne w wielu polskich pismach, w radiu i telewizji.  Debiutuje wydaną w podziemiu powieścią "Jak woda” (1989), za którą otrzymuje nagrodę Kościelskich. Następnie publikuje powieść "Brat” (1992); tomy opowiadań: "O zdradzie i śmierci” (1994) – wyróżnienie Fundacji Kultury i "Przyszłość z ograniczoną odpowiedzialnością” (2003) – nagroda Andrzeja Kijowskiego oraz powieść "Mistrz” (2004). Wydaje także książki publicystyczne: "Dekomunizacja, której nie było” (2000), "Długi cień PRL-u” (2004) oraz tom wywiadów "Profile wieku”. Współautor kilku książek publicystycznych. Autor książki "Dolina nicości”.

Zobacz również Starosta odwołał spotkanie młodzieży z Walentynowicz oraz Rzeczpospolita: Ocenzurowana historia.

/PB/

Obserwuj nas w Google News

Środowisko, jakość życia, ekologia