Dr hab. Gabriela Kapica, profesor nadzw., niemalże cały okres swego aktywnego i pracowitego życia zawodowego poświęciła dziecku oraz szeroko pojętemu procesowi jego edukacji.
Zainteresowania naukowo–badawcze i dydaktyczne Jubilatki obejmują szereg obszarów tematycznych, wśród których wyróżnić można przede wszystkim zagadnienie dzieciństwa, intensyfkację i optymalizację procesu edukacji elementarnej, proces alfabetyzacji dzieci, teorię i praktykę dziecięcej enigmistyki, pedagogikę twórczości, pedagogikę zabawy, a także problemy pedeutologiczne dotyczące nauczyciela przedszkola i klas początkowych – jego osobowość oraz proces profesjonalizacji. Imponujący jest dorobek naukowy Profesor Gabrieli Kapicy. Jubilatka ma na swoim koncie prawie 200 publikacji. Są to prace zwarte, rozprawy, eseje, recenzje, komunikaty z badań w pracach zbiorowych, artykuły w czasopismach krajowych i zagranicznych, a także hasła w encyklopediach – pedagogicznej i psychologicznej. Sporządziła dwie recenzje prac doktorskich oraz osiem recenzji wydawniczych. Stworzyła ponadto dwadzieścia projektów pomocy dydaktycznych dla przedszkola i klas początkowych (z których połowa, po wyprodukowaniu, została wprowadzona do praktyki edukacyjnej na tych szczeblach kształcenia). Uczestniczyła czynnie w ponad czterdziestu zagranicznych konferencjach naukowych (Praga, Wilno, Bratysława, Ołomuniec, Ostrawa) oraz w ponad siedemdziesięciu ogólnopolskich i międzynarodowych. W roku 1988 była jednym z trzech delegatów Polski na IV Sympozjum Ekspertów Nauczania Początkowego w Pradze (b. Czechosłowacja).
Ponadto wypromowała ponad 200 magistrów pedagogiki i prawie 80 licencjatów, a także dwóch doktorów. Mając świadomość odpowiedzialności za jakość kształcenia młodych ludzi i rzetelne przygotowanie ich do wykonywania zawodu nauczycielskiego, przez dwadzieścia sześć lat sprawowała opiekę nad terenową, ciągłą praktyką pedagogiczną studentów edukacji wczesnoszkolnej w klasach I–III. Ma także udział w rozwoju Studenckiego Ruchu Naukowego, gdyż przez okres czternastu lat, z wyjątkowym zaangażowaniem, pełniła funkcję opiekuna Koła Naukowego Pedagogiki Wczesnoszkolnej. Wskazując na różne obszary aktywności Pani Profesor, nie sposób pominąć faktu, że już jako studentka SN–u należała do przodującego w kraju Kręgu Instruktorów Zuchowych pod nazwą Krotochwilni gęślarze, funkcjonującego w raciborskim Hufcu ZHP. Będąc instruktorem zuchowym, czynnie uczestniczyła w licznych akcjach na szczeblu hufca, chorągwi oraz kraju, związanych z tzw. ofensywą zuchową, której celem było przyciągnięcie do zuchów jak największej liczby dzieci. Sprawując opiekę nad Studenckim Harcerskim Kręgiem Instruktorskim uczestniczyła w szkoleniu kadry instruktorskiej, prowadziła kursy, obozy i zimowiska dla przyszłych drużynowych ZHP.
Na uwagę zasługuje także Jej 35-letnia praca społeczna jako kuratora dla nieletnich w Sądzie Rodzinnym przy Sądzie Rejonowym w Raciborzu (1963-1998), a także intensywny udział w procesie dokształcania i wspierania kadry pedagogicznej: prowadzenia kursów, warsztatów, szkoleń rad pedagogicznych w szkołach podstawowych, średnich i w przedszkolach oraz wykładów w ramach pedagogizacji rodziców w uniwersytetach dla rodziców. Ta szeroko zakrojona współpraca z różnymi instytucjami oświatowymi obejmowała głównie teren makroregionu południowego, a w szczególności województwo opolskie, katowickie (śląskie) oraz krakowskie (małopolskie). Ponadto Pani Profesor jest członkinią dwóch Towarzystw Naukowych: Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego oraz Polskiego Towarzystwa Animatorów Pedagogiki Celestyna Freineta. Jest szczególnie aktywna w pracach raciborskiego Oddziału PTP, w organizowanych konferencjach oraz seminariach. Natomiast swą freinetowską działalność realizuje poprzez współpracę z partnerską Szkołą Podstawową w Moszczance k/Prudnika, pracującą technikami C. Freineta. Uczestniczy w konferencjach i warsztatach freinetowskich, w imprezach i uroczystościach szkolnych. W szkole tej studenci III roku edukacji elementarnej corocznie odbywają praktykę obserwacyjną, w ramach której dyrektorka tej placówki, mgr Marzena Kędra, zapoznaje ich z założeniami pedagogiki C. Freineta oraz realizacją jej idei. Pani Profesor w latach 1998–2001 wchodziła w skład Rady Redakcyjnej Kwartalnika „Nauczyciel i Szkoła”. Nasza Jubilatka była wielokrotnie nagradzana. W roku 1982 otrzymała Złoty Krzyż Zasługi, a w roku 2012 Medal Komisji Edukacji Narodowej. Wyróżniana była także poprzez nagrody ministerialne i rektorskie – Uniwersytetu Opolskiego i Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Raciborzu. 50–lecie pracy zawodowej Pani dr hab. Gabrieli Kapicy, profesor nadzw. to szczególna okazja dla Jej przyjaciół z ośrodków krajowych i zagranicznych, współpracowników oraz uczniów, aby podjąć refeksję nad problematyką będącą polem zainteresowań Jubilatki. Owocem ich przemyśleń jest publikacja pn. Edukacyjne dylematy dzieciństwa, będąca zbiorem rozpraw, studiów oraz komunikatów badawczych, dotyczących zróżnicowanych, lecz związanych z edukacją dziecka, obszarów badań i analiz. Adresowana jest szczególnie do pracowników nauki, studentów pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej oraz nauczycieli-wychowawców tych etapów kształcenia.
Uroczyste wręczenie Pani Profesor Księgi Jubileuszowej odbyło się w dniu 12 października 2012, podczas inauguracji roku akademickiego. Było dopełnieniem Listu Gratulacyjnego, który Jego Magnifcencja Rektor Państwowej Szkoły Zawodowej w Raciborzu dr hab. Michał Szepelawy, prof. nadzw. skierował do Dostojnej Jubilatki. Podczas uroczystości nie zabrakło również słów podziękowania ze strony dr Ludmiły Nowackiej – przewodniczącej raciborskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, a także zaproszonych gości, których Pani Profesor spotkała na pedagogicznym szlaku. Z okazji Jubileuszu składamy Pani Profesor gratulacje i wyrazy uznania dla rozlicznych osiągnięć w pracy naukowej, dydaktycznej i organizacyjnej oraz kształceniu pokoleń polskich dzieci, młodzieży i przyszłej kadry naukowej naszego kraju. Za wszystkie dotychczasowe dokonania, ponadprzeciętną pracowitość i sumienność, odpowiedzialność w podejmowaniu działań oraz twórczą postawę i konstruktywne uwagi, pragniemy wyrazić podziw i wdzięczność. Dziękujemy Pani Profesor za szacunek i życzliwość, jakimi obdarza nas – współpracowników, studentów i osoby, z którymi współdziała i spotyka się na co dzień. Ponadto życzymy Pani Profesor dużo zdrowia i sił tak niezbędnych w realizacji nowych przedsięwzięć życiowych i pedagogicznych. Niech zaowocują one kolejnymi sukcesami w życiu zawodowym, naukowym, a także osobistym.
dr Gabriela Kryk, dr Janusz Nowak
Artykuł zaczerpnięto z Eunomii nr 8 (57) / listopad 2012