Dzisiejsze czasy charakteryzują się dużym tempem życia. Wszystkich nas, niezależnie od wieku, wykształcenia czy wykonywanej pracy, nieustannie, codziennie dotykają przemiany społeczne, gospodarcze, ekonomiczne.
Ogromny rozwój myśli technologicznej, informatyzacja coraz to nowych dziedzin życia – to tylko niektóre wyznaczniki obecnego stulecia. VII Raciborskie Seminarium Pedagogiczne, zorganizowane przez Polskie Towarzystwo Pedagogiczne Oddział w Raciborzu, podjęło wyzwanie polegające na bliższym przyjrzeniu się zagadnieniom przemian cywilizacyjnych w obszarze związanym z dzieckiem. Odbyło się ono w dniach 10-11 października 2012 roku. Honorowy patronat nad tym ważnym wydarzeniem objął Prezydent Raciborza Mirosław Lenk, natomiast patronat naukowy Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa i Jej Rektor prof. Michał Szepelawy. Dużą pomoc w organizacji seminarium zaoferował Wydział Spraw Społecznych Urzędu Miasta w Raciborzu. Organizatorzy skupili się na tym, aby seminarium zainteresowało jak najszerszy krąg odbiorców, dlatego pierwszy jego dzień odbywał się w Domu Kultury „Strzecha” w godzinach popołudniowych. Tematyka obrad skierowana była do nauczycieli, pedagogów, pracowników naukowych, a także rodziców dzieci i uczniów. „Strzecha” to miejsce powszechnie znane, często odwiedzane. Odbywa się w nim szereg zajęć popołudniowych dla dzieci i młodzieży. Ponadto miejsce to zapewniło rodzicom prywatność, czy wręcz anonimowość. Atutem było także to, że rodzice na czas uczestnictwa w prelekcjach seminaryjnych mogli zostawić swoje dzieci pod opieką wykwalifkowanych instruktorów, którzy oferowali ciekawe zajęcia. Zaproszenia objęły rodziców i opiekunów prawnych wszystkich miejskich placówek, począwszy od żłobka, poprzez przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja, a nawet szkoły ponadgimnazjalne. Ponadto pedagodzy szkolni wytypowali grono rodziców, którzy powinni być zainteresowani tego typu ofertą pedagogizacji z powodu wychowawczych lub dydaktycznych problemów swoich dzieci.
Gości powitała, a następnie pełniła funkcję moderatora seminarium zastępca prezydenta Raciborza dr Ludmiła Nowacka, prezes Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego o/ Racibórz. Seminarium rozpoczęły przedstawicielki Fundacji ABC XXI – Cała Polska czyta dzieciom, które propagują czytelnictwo w ramach powszechnie znanej kampanii społecznej pod takim właśnie hasłem. Program w swoich założeniach ma sprzyjać osiąganiu rezultatów takich m.in., jak: doskonalenie umiejętności językowych, wzrost zrozumienia tekstów i poleceń, rozwijanie pamięci i wyobraźni, poprawienie poziomu wypowiedzi ustnych i pisemnych, rozwój inteligencji emocjonalnej. Misją Fundacji jest wspieranie rozwoju intelektualnego i moralnego dzieci i młodzieży, propagowanie wiedzy z zakresu mądrego wychowania (w tym m.in. roli czytania) i potrzeby nauczania oraz wpajania wartości. Założycielka i prezes Fundacji ABC XXI – Cała Polska czyta dzieciom, Irena Koźmińska, wygłosiła ciekawą prelekcję pt. „Mądre wychowanie – poszukiwanie równowagi pomiędzy ewolucją i cywilizacją”, zaś członek zarządu i dyrektor programowy Fundacji, Elżbieta Olszewska, omówiła temat „Praktykowanie wartości jako warunek mądrego i dobrego życia”.
Drugi dzień seminarium odbył się 11 października w salach Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej przy ulicy Słowackiego. Ta część konferencji składała się z dwóch modułów: części praktycznej, w której dyrektorzy, pedagodzy, kuratorzy prezentowali swój warsztat, eksponując metody, formy i efekty pracy z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych oraz części teoretycznej, polegającej na zaprezentowaniu przez pracowników naukowych ich sposobów widzenia edukacji i współczesnego systemu szkolnego. Spotkanie rozpoczęła ciekawą prelekcją pt. „Dotykaj mnie mamo!” dyrektor Poradni Psychologiczno–Pedagogicznej w Raciborzu, Danuta Hryniewicz, w której m.in. wskazała, jak ważnym czynnikiem w procesie wzrastania, w rozwoju emocjonalnym i fzycznym dziecka jest dotyk, dający poczucie bezpieczeństwa, akceptacji, ciepła, miłości. Dyrektorzy placówek oświatowych i pedagodzy, w których funkcjonują odziały integracyjne, edukacja włączająca, oddziały specjalne, przedstawili funkcjonowanie placówki w kontekście uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Prezentacji takich dokonali: Jarosława Kolorz ze Szkoły Podstawowej nr 1 w Raciborzu, Krzysztof Chrupajło z Gimnazjum nr 2 w Raciborzu i Róża Burek z Przedszkola nr 24 w Raciborzu. Kolejną prelegentką była Halina Sacha, dyrektor Ośrodka Pomocy Społecznej w Raciborzu, która zaprezentowała temat „Meandry i mity w pieczy zastępczej”. Ciekawym tematem „Pedagogika ulicy jako skuteczny sposób dotarcia do młodzieży zagrożonej oraz pracy wychowawczej wobec nich” zainteresował słuchaczy Adam Reszka, prezes Stowarzyszenia „Pomocna Dłoń”, kurator Sądu Rejonowego w Raciborzu.
Jak bardzo istotna jest rola czytania od najmłodszych lat wskazywała Marzena Mróz, kierownik Oddziału dla Dzieci Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Pedagogicznej w Raciborzu, omawiając temat „Biblioteka miejscem rozwoju zainteresowań i osobowości”. Józefa Kielak, zastępca dyrektora Szkoły Podstawowej nr 1, pedagog-terapeuta, wygłosiła wykład pt. „Dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi na podstawie doświadczeń w SP nr 1 z Oddziałami Integracyjnymi w Raciborzu. Prof. Gabriela Kapica w sposób niezwykle interesujący zajęła się tematem pt. „Edukacja do kreatywności – nowe wyzwania cywilizacyjne a rzeczywistość”, natomiast dr Gabriela Kryk podjęła zagadnienie „Wczesna edukacja – Syndrom Nieadekwatnych Osiągnięć Szkolnych”. Z kolei dr Jolanta Gabzdyl wygłosiła referat pt. „Pytania w edukacji dziecka”. W wypowiedziach zaakcentowano, że szkoła dostarcza dużo wiedzy, mniej koncentruje się nad kształtowaniem umiejętności, na pracy w zespole, budowaniu postaw kreatywnych i priorytetów. Podkreślono, że niezbędna jest współpraca w tym zakresie szeregu lokalnych podmiotów, m.in. placówek oświatowych, stowarzyszeń, fundacji, instytucji kultury, organizacji sportowych. Nie należy oczywiście pod tym względem zapominać o Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Raciborzu. Podsumowanie konferencji sprzyjało w sformułowaniu pewnych wniosków, m.in. wskazano, jak ważna jest współpraca pedagogów, wychowawców, placówek oświatowych z rodzicami, opiekunami prawnymi uczniów i dzieci. Kluczową rolę w tym procesie odgrywa pedagogizacja rodziców. Należy budować wspólne normy i zasady, ze wskazaniem na wartości integracji w rodzinie, czy też więzów międzypokoleniowych. Bardzo ważna w procesie wzrastania, rozwoju emocjonalnego i fzycznego dziecka jest komunikacja pomiędzy dorosłymi a dziećmi, która buduje poczucie własnej wartości, zwiększa zdolność refeksji i krytycznego myślenia, stwarza większą gotowość do nauki. Kolejny wniosek mówił o tym, iż wzrasta liczba dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, dlatego tez niezbędne jest dostosowanie lokalnej bazy, metod i form pracy z dzieckiem, a także tworzenie form wsparcia. Szczególną uwagę należy poświęcić uczniom zdolnym.
dr Ludmiła Nowacka
Artykuł zaczerpnięto z Eunomii nr 9 (58) / grudzień 2012