Pogrzeb Franciszka Michejdy zgromadził tysiące Polaków z obu części Śląska Cieszyńskiego i stał się wielką manifestacją polskości tej ziemi.
175 lat temu urodził się Franciszek Michejda – polski duchowny ewangelicko-augsburski, działacz narodowy na Śląsku Cieszyńskim, członek korespondent Towarzystwa Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu. Pamięć pastora uczczono m.in. w Raciborzu, gdzie jedna z ulic nosi imię Franciszka Michejdy.
Franciszek Michejda urodził się 3 października 1848 r. w Olbrachcicach. Naukę szkolną odbył w szkole ludowej w Olbrachcicach, później uczył się w gimnazjum ewangelickim w Cieszynie, które ukończył w 1867 r. Następnie studiował teologię na Wydziale Teologii Ewangelickiej w Wiedniu, później w Lipsku i Jenie. Po zakończeniu studiów był wikariuszem w Bielsku, później w Brygidowie koło Stryja, by 1874 r. powrócić na Śląsk Cieszyński. Został wtedy pastorem zboru w Nawsiu, którym był do końca życia. Po I wojnie światowej został seniorem zborów ewangelickich Śląska Cieszyńskiego.
Wspierał wiele instytucji gospodarczych oraz towarzystw oświatowych. Był współzałożycielem „Przyjaciela Ludu” i „Dziennika Cieszyńskiego” oraz redaktorem „Przeglądu Politycznego” i „Rolnika Śląskiego”. Był prezesem Towarzystwa Ewangelickiego Oświaty Ludowej w Cieszynie, które wydawało polskie książki rozpowszechniane m.in. na Mazurach. Odegrał ważną rolę w organizowaniu Gazety Ludowej w Ełku w 1886 r., współpracując w tej sprawie z Antonim Osuchowskim. Był członkiem Ligi Narodowej.
Ożenił się z Anną z Roiczków, miał 5 synów i córki. Jego synami byli m.in. Władysław i Tadeusz, a wnukiem Andrzej Rieger.
Po I wojnie światowej walczył o pozostawienie całego Śląska Cieszyńskiego przy Polsce i w tym celu rozwinął bardzo aktywną działalność wśród duchowieństwa ewangelickiego i opracował memoriał w sprawie Śląska do Rady Najwyższej w Paryżu. Decyzja o rozgraniczeniu Śląska Cieszyńskiego pomiędzy dwa państwa podcięła jego zdrowie. Zmarł 12 lutego 1921 r. w Nawsiu, które zostało po stronie czechosłowackiej. Pogrzeb jego zgromadził tysiące Polaków z obu części Śląska Cieszyńskiego i stał się wielką manifestacją polskości tej ziemi.
18 listopada 2013 r. Sejmik Województwa Śląskiego podjął uchwałę upamiętniającą zasłużonego pastora. Treść uchwały wskazuje m.in., że „ks. Michejda otoczony jest powszechnym szacunkiem i estymą wśród mieszkańców Ziemi Cieszyńskiej, w tym Zaolzia znajdującego się na terenie Republiki Czeskiej. Jego spuścizna jako działacza narodowego i oświatowego zasługuje na upowszechnienie wśród mieszkańców całego Śląska”. Ówczesny wicewojewoda śląski Piotr Spyra podkreślił, że znaczenie Michejdy jest porównywalne z urodzonym 25 lat później Wojciechem Korfantym. Jego zdaniem „taką rolę, jak dla Górnego Śląska pod panowaniem pruskim odgrywał Wojciech Korfanty, taką dla Śląska Cieszyńskiego odegrał ks. Michejda”.
oprac. /kp/