Na początku listopada w gmachu Urzędu Miasta Opawy odbyło się ważne spotkanie, którego celem było omówienie dziedzin możliwej współpracy między Uniwersytetem Śląskim w Opawie i Państwową Wyższą Szkołą Zawodową w Raciborzu.
Stronę czeską w rozmowach reprezentowali: Doc. RNDr. František Koliba, CSc., Prorektor ds. rozwoju, Uniwersytetu Śląskiego w Opawie, Prof. PhDr. Zdeněk Jirásek, CSc., Primator Opawy, Jana Novotná Galuszková, Sekretarz, czeska część Euroregionu Silesia. Natomiast w delegacji polskiej znaleźli się: dr hab. Michał Szepelawy, prof. nadzw., Rektor Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Raciborzu, mgr inż. Krzysztof Fedyn, Kierownik Działu Promocji i Współpracy z Zagranicą Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Raciborzu, Mirosław Lenk, Prezydent Raciborza, Daria Kardaczyńska, Dyrektor polskiej części Euroregionu Silesia. Spotkanie odbyło się w nawiązaniu do umowy o współpracy zawartej pomiędzy uczelniami w lipcu 2012 roku. Wspieranie współpracy transgranicznej szkół jest jednym z priorytetów Euroregionu Silesia. W Biuletynie Euroregionu Silesia z sierpnia 2012 roku przedstawionych jest kilka danych statystycznych dotyczących projektów realizowanych przez szkoły, dofnansowanych z Funduszu Mikroprojektu na przestrzeni ostatnich czterech lat. Z przedstawionych danych statystycznych wynika, że najmniej jest właśnie projektów uczelni wyższych, chociaż na terenie Euroregionu Silesia funkcjonuje ich kilka. Jako przykład dobrej praktyki można wymienić szeroko zakrojone przedsięwzięcia transgraniczne Wyższej Szkoły Górniczej – Uniwersytetu Technicznego w Ostrawie, która w maksymalnym możliwym stopniu korzysta ze środków Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska. Tylko w ostatnim naborze "dużych" projektów, to znaczy projektów o wartości dofnansowania powyżej 30 tysięcy EUR, który zakończono we wrześniu 2012 roku, uczelnia ta jest partnerem w siedmiu projektach o łącznej wartości wnioskowanego dofnansowania ponad 2 miliony EUR. W ostatnim czasie uczelnia składa także "małe" projekty do Funduszu Mikroprojektów, tj. projekty o dofnansowaniu nieprzekraczającym 30 tysięcy EUR. Obecnie w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej
RCz-RP nie przewiduje się już kolejnego naboru "dużych" projektów, do dyspozycji są jednak wystarczające środki fnansowe w Funduszu Mikroprojektów w Euroregionie Silesia, przeznaczane na "małe" projekty (po stronie czeskiej 785 tysięcy EUR, po stronie polskiej 799 tysięcy EUR). Przedstawicielki Euroregionu przedstawiły terminy ustalone w ramach Funduszu Mikroprojektów na rok 2013. Terminy składania projektów po obu stronach granicy będą następujące: 25.03.2013 r. oraz 16.09.2013 r.
Na Uniwersytecie Śląskim funkcjonuje Centrum Zarządzania Projektami, które podlega prorektorowi Kolibie. Strona polska poprosiła o kontakt z tą jednostką. Prorektor Uniwersytetu Śląskiego w Opawie przedstawił krótko powody, dla których uniwersytet do tej pory tylko w minimalnym stopniu korzystał ze środków Programu Operacyjnego Współpracy Terytorialnej RCz-RP. Główną przyczyną jest obowiązek prefnansowania projektów oraz udział dofnansowania, z POWT RCz-RP – 85%, natomiast w ramach innych programów, z których może korzystać uczelnia wynosi on 100%. Z tego powodu uniwersytet do tej pory skupiał się na programach oferujących bardziej korzystne warunki (np. Program Operacyjny Edukacja na Rzecz Konkurencyjności). Rektor PWSZ prof. Michał Szepelawy przedstawił proponowane działania w zakresie współpracy transgranicznej obu uczelni. Są to:
• konferencje dla młodych pracowników naukowych,
• staże naukowe/wymienne pracowników uczelni,
• współpraca w dziedzinie historii – PWSZ wprawdzie nie ma obecnie kierunku studiów o proflu historycznym, ale byliby zainteresowani wykładami historycznymi także dla szerszej opinii publicznej, np. wykładami p. Z. Jiráska opartymi na formule „Złotych wykładów”,
• organizacja juwenaliów,
• projekty sportowe – jako przykład podano projekt "Sport ku radości", będący projektem skierowanym do dzieci niepełnosprawnych.
Prorektor Uniwersytetu Śląskiego Doc. RNDr. František Koliba również przedstawił proponowane działania w zakresie współpracy transgranicznej obu uczelni. Są to:
• konferencje, staże – co jest zgodne się z propozycją strony polskiej,
• wspólne wydawnictwa oraz cykle wykładów,
• wspólne warsztaty,
• dziedzina e-learningu.
Poszczególne przedstawione propozycje podsumowano w następujący sposób:
• w odróżnieniu od PWSZ na Uniwersytecie Śląskim nie ma kierunku wychowanie fzyczne, dlatego też projekty sportowe nie będą prawdopodobnie stanowiły priorytetowego obszaru współpracy,
• juwenalia w Opawie wprawdzie się odbywają, ale nie jest to raczej tak duża impreza jak w Raciborzu, w Opawie odbywa się to raczej w formie kilkudniowego programu kulturalnego i zabawy studentów,
• wspólne konferencje powinny mieć węższy zakres – np. dziedzina studiów europejskich. Przedstawicielki Euroregionu Silesia przedstawiły propozycje współpracy z uczelniami w następującej formie:
• zaproponowano organizację warsztatów dla potencjalnych realizatorów wspólnych polsko-czeskich projektów w obu uczelniach.
Przedstawiciele obu uczelni otwarcie przyjęli przedstawioną propozycję. Termin warsztatów każda uczelnia uzgodni z przedstawicielem właściwej strony Euroregionu;
• zaproszono przedstawicieli uczelni na konferencję pn. "Możliwości
• i ograniczenia polsko-czeskiej współpracy transgranicznej", która odbyła się 29.11.2012 r. w Ostrawie w ramach projektu „EUREGIO PL-CZ” realizowanego przez euroregiony na polsko-czeskiej granicy.
• zaproponowano możliwość zorganizowania konferencji nt. historii Opawy, która jest już stałą konferencją organizowaną przez Uniwersytet Śląski i Macierz Śląską z Opawy. Konferencja w 2013 roku mogłaby mieć podtytuł "Opawa – miasto na granicy" i tym samym czesko-polski charakter. Przedsięwzięcie mogłoby być fnansowane ze środków Funduszu Mikroprojektów. Wnioskodawcą projektu mogłoby być Miasto Opawa, natomiast polskimi partnerami: Miasto Racibórz i PWSZ. Kolejnymi partnerami byłyby: Uniwersytet Śląski i Macierz Śląska. Uczestnicy spotkania pozytywnie przyjęli przedstawioną propozycję. Prezydent Raciborza zaproponował jedynie, aby podtytuł konferencji rozszerzyć o „Racibórz” tj. "Opawa-Racibórz – miasta na granicy";
• zaproponowano współpracę obu sekretariatów Euroregionu ze studentami
• w trakcie przygotowywania przez nich prac dyplomowych dotyczących współpracy transgranicznej, programów unijnych, euroregionów itp. Chociaż taka współpraca ze studentami wielu uczelni trwa już od wielu lat, współpraca ze studentami Uniwersytetu Śląskiego i PWSZ jest do tej pory bardzo ograniczona.
mgr inż. Krzysztof Fedyn
Artykuł zaczerpnięto z Eunomii nr 9 (58) / grudzień 2012