– Głównym celem jest poprawa jakości życia w regionie, czyli nowe, innowacyjne miejsca pracy, ale także lepsza jakość powietrza. Odchodzimy powoli od tradycyjnego przemysłu w stronę nowych technologii, jednak chcemy tych zmian dokonywać z udziałem strony społecznej – podkreślił marszałek Jakub Chełstowski.
Ruszyły konsultacje społeczne Umowy Partnerstwa, najważniejszego dokumentu określającego wydatkowanie funduszy europejskich w latach 2021-2027. Śląskie jest pierwszym regionem w procesie konsultacji i największym beneficjentem środków spośród wszystkich regionów. O szczegółach konsultacji mówili w trakcie konferencji prasowej marszałek Jakub Chełstowski, wicemarszałek Wojciech Kałuża i członek Zarządu Województwa, Izabela Domogała.
– To bardzo dobry dzień dla Śląska. Współpraca samorządu, strony rządowej i przedstawicieli Komisji Europejskiej przynosi korzyści dla mieszkańców i pozwala nam się rozwijać. Planowana w przyszłym RPO kwota w wysokości 2,4 mld euro wzmocniona 2 mld euro z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, czyli łącznie blisko 4,4 mld euro, to olbrzymie środki, jakimi region nigdy nie dysponował. Jeśli doliczymy do tego pieniądze z innych programów, to strumień środków na rozwój regionu w najbliższej dekadzie będzie bezprecedensowy. Głównym celem jest poprawa jakości życia w regionie, czyli nowe, innowacyjne miejsca pracy, ale także lepsza jakość powietrza. Odchodzimy powoli od tradycyjnego przemysłu w stronę nowych technologii, jednak chcemy tych zmian dokonywać z udziałem strony społecznej. Stoimy przed wielkimi wyzwaniami, które wpisaliśmy w strategię rozwoju województwa śląskiego „Zielone Śląskie 2030”, która bardzo dobrze wpisuje się w politykę rządu. Mamy gotowe projekty, które będziemy sukcesywnie wdrażać – podkreślał marszałek Jakub Chełstowski.
Izabela Domogała mówiła o wsparciu w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. – Na realizację tej polityki region otrzyma 697 mln euro, z czego 593 mln euro to wkład UE, a ok. 105 mln euro wkład krajowy. Celem interwencji jest budowanie gospodarki opartej na wiedzy o silniejszym wymiarze społecznym, w jej ramach będziemy mogli zrealizować wyzwania dotyczące m.in. rynku pracy, edukacji, ochrony zdrowia, integracji społecznej, kultury i turystyki. Nowością w tej perspektywie ma być też wsparcie dla młodych” – tłumaczyła Izabela Domogała.
O Programie Regionalnym mówił z kolei wicemarszałek Wojciech Kałuża. – Mamy już doświadczenie i wiedzę dotyczącą wykorzystania środków unijnych i jestem przekonany, że te pieniądze będą dalej zmieniać Śląskie. Ze środków EFRR będziemy finansowali pięć z sześciu osi tematycznych w tym: Inteligentne Śląskie, Zielone Śląskie, Mobilne Śląskie, Śląskie dla mieszkańca i Śląskie bliżej mieszkańca. W ramach Funduszu Sprawiedliwej transformacji planujemy z kolei finansowanie projektów z obszaru gospodarki, środowiska oraz projektów społecznych, związanych z podnoszeniem kwalifikacji, czy wsparciem w poszukiwaniu zatrudnienia – mówił wicemarszałek.
W ogólnej puli dla Polski jest 76 mld euro w ramach unijnej polityki spójności i Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Projekt Umowy Partnerstwa przygotowało Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej w oparciu o polskie i unijne założenia prawne. Umowa Partnerstwa programuje wydatkowanie środków unijnych w perspektywie 2021-2027 i zanim zostanie przekazana do negocjacji z Komisją Europejską przejdzie konsultacje we wszystkich województwach.
Polskie potrzeby rozwojowe nie są jedynym czynnikiem wpływającym na sposób inwestowania tych środków. Znaczenie mają również priorytety unijne takie jak badania, innowacje, cyfryzacja, klimat i środowisko, a także rozporządzenia wydawane na poziomie UE. Wnika z nich, że na przykład 30% środków budżetu Unii Europejskiej powinno wspierać działania klimatyczne Unii Europejskiej.
W nowej perspektywie około 60% funduszy z polityki spójności trafi do programów realizowanych na poziomie krajowym. Pozostałe 40% otrzymają programy regionalne, zarządzane przez marszałków województw. Programy krajowe będą zbliżone do tych realizowanych obecnie. Oznacza to, że środki z polityki spójności zostaną zainwestowane m.in. w rozwój infrastruktury i ochronę środowiska, powiększanie kapitału ludzkiego, budowanie kompetencji cyfrowych czy wsparcie makroregionu Polski Wschodniej.
Spośród wszystkich programów regionalnych najwięcej środków ma trafić właśnie do województwa śląskiego – 2,365 mld euro. Pieniądze na programy regionalne podzielono według algorytmu opartego na obiektywnych kryteriach, między innymi na liczbie ludności i PKB na mieszkańca.
Dodatkowo sześć regionów – śląskie, łódzkie, małopolskie, lubelskie, dolnośląskie i wielkopolskie – będzie mogło skorzystać ze środków w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji gdzie zaprogramowane zostało 4,4 mld euro. Środki z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji zostaną skierowane na łagodzenie skutków transformacji w kierunku gospodarki neutralnej dla klimatu.
oprac. /kp/
