Wśród inwestycji strategicznych przewidzianych do dofinansowania w perspektywie 2021-2027 województwo śląskie zaplanowało m.in. zakup zeroemisyjnego taboru kolejowego.
W Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Śląskiego 2014-2020 na rozwój kolei przeznaczono 113 mln euro – 75 mln euro na dofinansowanie inwestycji związanych z rewitalizacją i modernizacją linii kolejowych i 38 mln euro na zakup taboru kolejowego.
W ramach perspektywy 2014-2020 dofinansowanie z RPO WSL trafiło na projekty:
– rewitalizacja linii kolejowych nr 694/157/190/191 Bronów – Bieniowiec – Skoczów – Goleszów – Cieszyn/Wisła Głębce (PKP PLK) – dofinansowanie 369,7 mln zł,
– przygotowanie dokumentacji przedprojektowej i projektowej dla rewitalizacji liniowej infrastruktury kolejowej nr 140/169/179/885/138 połączenia: Orzesze Jaśkowice – Tychy – Baraniec – KWK Piast – Nowy Bieruń – Oświęcim (PKP PLK) – 16 mln zł,
– dostawa co najmniej 10 sztuk elektrycznych zespołów trakcyjnych do wykonywania kolejowych wojewódzkich przewozów pasażerskich – 138,7 mln zł.
W ramach uzgodnień prowadzonych z PKP PLK przy projektowaniu wsparcia z RPO WSL 2014-2020 ułożona została lista rankingowa obejmująca inwestycje dotyczące modernizacji i rewitalizacji linii kolejowych przewidywane do wsparcia środkami unijnymi w ramach RPO. Określone szacunkowo koszty tych inwestycji pozwalały stwierdzić, że kwoty przewidziane w RPO WSL 2014-2020 nie zapewnią dofinansowania dla wszystkich projektów. Zarząd województwa rekomendował włączenie niektórych inwestycji do realizacji przy wsparciu ze środków krajowych. Jednym z takich projektów jest inwestycja na linii kolejowej nr 97 na odcinku Skawina – Żywiec, która została ujęta w Mandacie Negocjacyjnym Województwa Śląskiego.
W marcu 2021 roku województwa Śląskie i Małopolskie oraz Stowarzyszenie Aglomeracja Beskidzka podpisały list intencyjny o współpracy dotyczący rewitalizacji linii kolejowej nr 97 na odcinku Sucha Beskidzka – Żywiec. Realizacja tego projektu ma poprawić komunikację między regionami, a przede wszystkim ułatwić życie mieszkańcom. Strony zadeklarowały podjęcie wspólnych działań na rzecz rewitalizacji odcinka linii kolejowej Sucha Beskidzka – Żywiec (wraz z odtworzeniem mijanki w Hucisku) o łącznej długości ok. 35 km obejmującego miejscowości powiatu suskiego (woj. małopolskie): Sucha Beskidzka, Stryszawa, Lachowice, Kurów, Hucisko oraz powiatu żywieckiego (woj. śląskie): Pewel Wielka, Jeleśnia, Pewel Mała, Świnna, Żywiec.
Województwo Małopolskie w porozumieniu z Województwem Śląskim i samorządami z województwa śląskiego zgłosiło jako wnioskodawca w ramach naboru do „Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej – Kolej+ do 2028 roku” projekt „Rewitalizacja linii kolejowej nr 97 na odcinku Sucha Beskidzka – Żywiec celem usprawnienia połączenia Kraków – Żywiec”. Projekt został zakwalifikowany do II etapu naboru, w ramach którego wnioskodawcy zobowiązani są do przedłożenia wstępnego studium planistyczno-prognostycznego lub dokumentu równoważnego dla zgłoszonego projektu. Wstępne studium dla projektu opracowuje firma International Management Services sp. z o.o. na zlecenie Województwa Małopolskiego.
Samorząd województwa odpowiada za organizację kolejowych regionalnych przewozów pasażerskich. W latach 2019-2020 zostały zrealizowane wydatki na:
– organizację kolejowych regionalnych przewozów pasażerskich (umowy z Kolejami Śląskimi i PolRegio): w 2019 roku – 188,7 mln zł i w 2020 roku – 198,4 mln zł,
– zakup taboru kolejowego w 2019 r. – 83,6 mln zł (zakup elektrycznych zespołów trakcyjnych współfinansowany ze środków unijnych).
W 2021 r. zabezpieczono w budżecie Województwa Śląskiego środki na:
– organizację kolejowych regionalnych przewozów pasażerskich (umowy z Kolejami Śląskimi i PolRegio) – plan 204,5 mln zł,
– przeprowadzenie naprawy poziomu P4 taboru kolejowego stanowiącego własność Województwa Śląskiego – plan 30,5 mln zł,
– wykonanie Studium Planistyczno-Prognostycznego Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej – Kolej + dla projektu liniowego pn. „Uzupełnienie sieci kolejowej o połączenie kolejowe Jastrzębia-Zdroju z Katowicami” – 1,4 mln zł,
– sporządzenie wraz z jednostkami samorządu terytorialnego Województwa Śląskiego studiów planistyczno-prognostycznych dla realizacji zadań w ramach Programu Kolej+ – 700 tys. zł.
W nowej perspektywie na lata 2021-2027 planowane kwoty na rozwój kolejnictwa są programowane w: priorytecie IV. Lepiej połączone Śląskie – 301,2 mln euro – m.in. na rozwój i udoskonalenie zrównoważonej, odpornej na zmiany klimatu, inteligentnej i intermodalnej mobilności i priorytecie III. Mobilne Śląskie – 212,9 mln euro na wsparcie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej.
Wśród inwestycji strategicznych przewidzianych do dofinansowania w perspektywie 2021-2027 województwo zaplanowało w trybie niekonkurencyjnym projekt – zakup zeroemisyjnego taboru kolejowego na rzecz organizowanych przez Samorząd Województwa Śląskiego kolejowych pasażerskich przewozów o charakterze regionalnym oraz rozbudowa i doposażenie zaplecza technicznego Spółki Koleje Śląskie w Katowicach przy ul. Raciborskiej 58. Dofinansowanie do projektu jest szacowane na poziomie 60 mln euro, a całkowita wartość inwestycji to ok. 70,6 mln euro.
oprac. /kp/