Istnienie zjawiska płacenia „pod stołem” wynika z korzyści finansowej, ale też z takich czynników jak np. niskie zaufanie do instytucji publicznych i obowiązującego prawa.
Średnio 8% pracowników zatrudnionych na umowę o pracę dostało w ostatnich latach część wynagrodzenia „pod stołem” – oszacował Polski Instytut Ekonomiczny. Okazuje się, że ponad 20% Polaków zgodziłoby się na otrzymywanie części pensji nieoficjalnie, jeśli wiązałoby się to z wyższą pensją na rękę. Raport „Skala płacenia pod stołem w Polsce i jej zmiany w czasie” opiera się na autorskiej metodzie PIE szacowania skali zjawiska na podstawie danych z PIT-ZUS i z Badania Struktury Wynagrodzeń GUS. Szacunki nie uwzględniają mikrofirm, w których częściej może występować zjawisko płacenia „pod stołem”.