Malowniczo położona linia kolejowa nr 176 jest od kilku lat nieczynna. Czy z Raciborza-Markowic w kierunku Olzy odjedzie jeszcze kiedyś pociąg?
Linia kolejowa nr 176 ma swój początek w 1916 r., kiedy poprowadzono tory między Olzą a Bluszczowem. W 1924 r. powstał odcinek do Lubomi, a 1 lipca 1925 r. można było nią dojechać do Brzezia nad Odrą. 24 lata później Olza miała już połączenie z Raciborzem-Markowicami, a co za tym idzie, dzięki linii 151 – z Nędzą. Ostatni odcinek wybudowano w miejscu rozebranej po II wojnie światowej linii wąskotorowej.
Pociągi osobowe jeździły tamtędy tylko do 1981 roku. Między Markowicami a Olzą kursowały wtedy dwie pary pociągów dziennie. Linia była ciągle wykorzystywana do przewozów towarowych przez kopalnię Anna i zakład odzysku węgla w Bukowie. Jednak i ruch towarowy zamknięto – stało się to w 2012 r.
Przystanek w Markowicach czynny był już w 1846 roku przy okazji otwarcia linii nr 151. Nosił wtedy nazwę Markowitz, która na przestrzeni lat była zmieniana na Markowitz Staatsbahnhof, Markdorf (Oberschlesien), Markowice Śląskie i Markowice Raciborskie. Od 2005 r. nieczynny jest tamtejszy posterunek odgałęźny, który przeniesiono w miejsce posterunku dróżnika przejazdowego. Od 1902 do 1992 r. istniała także stacja Racibórz Markowice Wąskotorowa. W pobliżu stacji, przy Łężczoku czy w Nędzy można nadal znaleźć pozostałości po linii wąskotorowej.
Kolejne dwa przystanki znajdowały się w Brzeziu. Brzezie Dębicz leżał w pobliżu drogi na Rybnik. Od stacji odgałęziała się bocznica do zakładów Ceres (obecnie EMA-Brzezie). W okresie międzywojennym stacja znajdowała się w Niemczech, bocznica i zakład w Polsce. Aktualnie istnieje budynek, z którego dróżnik obsługiwał przejazd kolejowy, a jeszcze wcześniej znajdowała się w nim poczekalnia. Perony zlikwidowano na początku XX w. Na poniższym nagraniu z 2008 r. można zobaczyć pociąg towarowy przejeżdżający przez wspomniany przejazd.
Ponad kilometr dalej zlokalizowany jest były przystanek Brzezie nad Odrą, który dawniej nosił nazwę Hohenbirken. Budynek zaadaptowany jest do celów mieszkalnych. Dalej znajduje się przystanek osobowy w Lubomi. Jak podaje atlaskolejowy.net: „W 1986 roku na stacji Lubomia przymierzano się do wyprowadzenia z budynku wszelkich lokatorów, a zwolnione pomieszczenia planowano przeznaczyć na wszystkie agendy stacji wraz z przekaźnikownią. O ile to pierwsze zadanie raczej szybko przeprowadzono, to już przebudowa urządzeń nigdy nie została zrealizowana. Stacja została zamknięta w 1998 roku, a piękny budynek dworca z lata 30. niedługo później został rozebrany”. Przy linii tej położone były także przystanki Syrynia, Bluszczów i Olza.
W 2012 r. linią tą przejechał pociąg specjalny podczas wydarzenia „Pożegnanie linii Racibórz Markowice – Syrynia – Pszów”. Obecnie jej losy są niepewne. W 2015 r. PKP Polskie Linie Kolejowe rozpoczęły procedurę jej likwidacji. Zlikwidowane miały zostać także 32 inne linie, jednak Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa poinformowało, że na likwidację nie wyrazi zgody. Linię 176 ma także przecinać droga Racibórz–Pszczyna. Za pozwoleniem PKP PLK opiekuje się nią Towarzystwo Entuzjastów Kolei, które odkrzacza zarośnięte torowisko i patroluje swoimi drezynami. Swoimi działaniami chce także pokazać jej potencjał. W 2015 TEK zorganizował Piknik Drezynowy przy lesie Obora, a rok później „Przejażdżki drezynami po malowniczych liniach kolejowych nr 176 i 192” w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa, przewożąc ok. 150 pasażerów.
Katarzyna Przypadło
Źródła: atlaskolejowy.net, bazakolejowa.pl, regiochlopak.blogspot.com, wikipedia.org, wrphoto.eu, źródła własne