Trwający od 2017 roku remont budynku dawnego sądu krajowego w Raciborzu przy ul. Wojska Polskiego dobiega końca. Łączna kwota robót wyniesie prawie 20 mln złotych.
Dziś przed budynkiem sądu odbył się briefing prasowy, w którym przedstawiono etap prac remontowych. Wzięli w nim udział wiceminister sprawiedliwości Michał Wójcik, minister Michał Woś oraz dyrektor Sądu Okręgowego w Gliwicach Amadeusz Jędrzejczyk. W zmodernizowanym budynku siedzibę znajdą: Sądu Rejonowego w Raciborzu: Wydział II Karny, Służba Kuratorska, Punkt Kontaktu z Mediatorami, Sądu Okręgowego w Gliwicach, funkcjonujących obecnie w remontowanym budynku: Oddział Informatyczny (Centrum Obsługi Druku) oraz I Opiniodawczy Zespół Specjalistów Sądowych w Raciborzu. Mieścić tu będą się także archiwa Sądu Rejonowego w Raciborzu i Sądu Okręgowego w Gliwicach. Remont ma zakończyć się w tym roku.
Łączna kwota robót prowadzonych od czasu rozpoczęcia remontu wynosi 19 333 835 zł. Prace rozpoczęto w 2017 roku, kiedy podzielono je na trzy etapy. I etap obejmował prace związane z remontem pokrycia i konstrukcji dachu , prace w zakresie odtworzenia izolacji przeciwwilgociowych, wykonanie drenażu opaskowego, prace rozbiórkowe, demontażowe i murarskie w piwnicach. II etap obejmował wykonanie remontu instalacji centralnego ogrzewania w całym budynku. III etap obejmował prace tynkarsko-murarskie, naprawcze i renowacyjne w piwnicach, wykonanie prac rozbiórkowych i naprawczych na I i II piętrze w budynku, prace izolacyjne na poddaszu oraz wykonanie instalacji węzła cieplnego c.o.
OGÓLNE DANE O OBIEKCIE
– powierzchnia działki – 3309 m2
– powierzchnia zabudowy budynku – 1346 m2
– powierzchnia netto (z wyjątkiem poddaszy nieużytkowych) – 3466,8 m2
– kubatura netto – 13 986 m3
– wysokość budynku w kalenicy – 24 m
– ilość kondygnacji – 4 (płytko posadowiona piwnica i trzy kondygnacje nadziemne)
– ilość pomieszczeń przewidzianych na sale rozpraw – 4
W trakcie prac budowlanych prowadzonych w 2018 roku wewnątrz budynku ujawniły się problemy związane z uszkodzoną konstrukcją stropów i sklepień w części pomieszczeń. Po wykonaniu demontażu warstw podłogowych w części skrzydła prawego budynku stwierdzono znaczne uszkodzenia konstrukcji stropów, które były wynikiem działań wojennych prowadzonych na terenie Raciborza. Dalsza analiza stanu stropów w budynku (pomimo przewidzianej przez projektanta w projekcie naprawy tylko części stropów) ujawniła, że nie nadają się one do dalszej eksploatacji – ze względu na degradację biologiczną 120 letnich belek drewnianych. W konsekwencji konieczne stało się zastąpienie starych stropów drewnianych konstrukcją stropów gęstożebrowych na belkach sprężonych. Dodatkowo znajdujące się w budynku sklepienia na poziomie piwnic wymagały przeprowadzenia specjalistycznego wzmocnienia z uwagi na pogłębiające się ugięcia a także degradację spoinowania cegieł. Niezbędne prace renowacji sklepień przeprowadzono w uzgodnieniu z Śląskim Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków.
Obecnie na ukończeniu są roboty budowlane. Zrealizowano większość prac murarskich i tynkarskich, wykonano część robót dotyczących posadzek i sufitów podwieszonych, wykonano roboty wykończeniowe części łazienek, wykonano konserwację techniczną zabytkowych sufitów stiukowych w salach rozpraw i nad główną klatką schodową, poddano renowacji i odtworzeniu detale architektoniczne w korytarzach i klatce schodowej, wykonano renowację frontowej i bocznej elewacji, wykonano część przewodową instalacji elektrycznej i teletechnicznej, wykonano instalację przewodów wentylacyjnych, zabudowano stolarkę drzwiową w części pomieszczeń parteru.
Na szczególną uwagę zasługuje ukończony remont konserwatorski na frontowej elewacji, wykonanej w konwencji neorenesansu niderlandzkiego. Elewacja ta jest bogato zdobiona z licznymi detalami architektonicznymi i ozdobnym, dekoracyjnym, boniowanym cokołem z granitu i piaskowca. Przy wejściu głównym do budynku znajduje się kamienny portal z fryzem, kolumnami i pinaklami oraz rzeźbionymi ornamentami okuciowymi. Ponad portalem, nad oknami pierwszego piętra znajduje się kamienny tympanon z kartuszem i florystyczną dekoracją. Ryzalit środkowy i ryzality boczne zwieńczone zostały attykami z bogato zdobionymi ornamentami z piaskowca. Poddana czynnościom renowacyjnym czerwona cegła klinkierowa bardzo dobrze komponuje się z licznymi elementami wykonanymi z piaskowca, tj. gzymsami, fryzami, kamieniarką okienną, narożami, archiwoltami, sterczynami, zwornikami i kartuszami. Prace konserwatorskie na elewacji wykonane zostały pod stałym nadzorem Kierownika prac konserwatorskich we współpracy z przedstawicielami Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Katowicach.
We wnętrzach budynku zakończono prace konserwacji technicznej w zakresie ozdobnych sufitów stiukowych w salach rozpraw i nad główną klatką schodową. Zakończone prace przy stropach sztukatorskich poszerzyły wiedzę na temat bogatego wystroju wnętrza gmachu z końca XIX wieku. W ramach badań uzupełniających odkryto ślady bogatej ornamentyki zdobiącej rozbudowane formalnie stropy sal rozpraw. Wykonawca wykonał na suficie sali rozpraw na parterze fragment kolorystyki i ornamentyki zgodnej z pierwotnie wykonanymi na obiekcie w XIX wieku.
Wydatkowanie środków budżetowych w roku 2017 na wykonanie prac remontowych zakończyło się kwotą 3 414 977 zł brutto. Sąd Okręgowy w Gliwicach w dniu 20.06.2018 r. w wyniku rozstrzygnięcia postępowania przetargowego zawarł umowę nr O/Fin/075/46/2018/ZP z Przedsiębiorstwem Usługowym „BORBUD” Sp. z o.o. z siedzibą w Raciborzu na realizację prac remontowych w ww. obiekcie za kwotę 15 918 868,35 zł brutto. Łącznia kwota robót prowadzonych od czasu rozpoczęcia remontu wynosi: 19 333 845 zł.
Ponadto Sąd Okręgowy w Gliwicach uzyskał ze Śląskiego Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków dotację w kwocie 110 000 zł na odsłonięcie i zabezpieczanie techniczne polichromii znajdujących się w dużej sali rozpraw oraz głównym holu budynku, przy ul. Wojska Polskiego 24 w Raciborzu. Pismem znak K-RD.5140.76.2019.MMS z dnia 14.08.2019 r. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach powiadomił o wszczęciu postępowania w sprawie wpisu przedmiotowych polichromii do rejestru zabytków ruchomych – na wniosek Sądu Okręgowego w Gliwicach.
Kontynuując starania o przywrócenie pierwotnej formy zabezpieczonych polichromii ściennych Sąd Okręgowy w Gliwicach planuje wystąpić do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego a także do Śląskiego Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków o przyznanie datacji na konserwację estetyczną odkrytych polichromii, jak również ozdobnych sufitów stiukowych.
/c/