Program Wspierania Rynku Pracy powinni stworzyć ludzie biznesu przy ścisłej współpracy z samorządami i podległymi im szkołami. Czy nowe rozmowy o współpracy samorządów i biznesu przyniosą praktyczne działania?
3
Edukacja dualna to nie wszystko
Zagadnień jest wiele, wspólnie środowisko biznesowe powinno szukać rozwiązań. Ale przede wszystkim rozmawiać. Wydaje się, że dziś najważniejszym problemem jest brak dialogu lub inaczej rzecz ujmując: brak konkretnego programu opartego na społecznym dialogu.
Spotkania problemowe i konsultacyjne z udziałem szerokiego grona przedsiębiorców mogą być szansą na wypracowanie kierunków wspólnego działania.
Mówimy dziś o poważnym problemie jakim jest silny drenaż kadr w firmach.
Rozmowa o zaangażowaniu firm w dualne kształcenie posiada jedno z zagrożeń: jeśli firma nie posiada programu zahamowania ucieczki pracowników to angażując się jako biznes w dualne kształcenie będzie ponosiła koszty tych działań a jednocześnie może osłabić firmę i w efekcie nie będzie z tego działania czerpać korzyści.
Jeśli duży przedsiębiorca, działający w oparciu do bardzo przemyślany model biznesowy, zabiera z rynku pracowników (dobrze dobrane produkty i dobrze wycelowany rynek, np. eksportowy), którym oferuje dobre warunki pracy oraz wyższe wynagrodzenia niż przeciętne w danym rejonie, to firmy które nie posiadają rentownych produktów niestety nie uporają się z tym wyścigiem o pracownika. Firmy raciborskiego rynku takie jak Koltech, Sunex, Eko-Okna, posiadają produkcję w większości eksportową. I to tym firmom będzie łatwiej pozyskiwać pracowników oferując im wyższe wynagrodzenia. Problem do rozwiązania na lokalnym rynku polega więc na działaniu wielopłaszczyznowym. Zaangażowanie firm w edukację musi iść w parze z budowaniem ich silniejszej pozycji na rynku aby mogły oferować ciekawą, rozwojową i stabilną pracę. Nie możemy się oszukiwać – do firm podupadających nie będą rekrutować młodzi absolwenci naszych szkół. Wzmocnienie rentowności firmy jest zatem celem nadrzędnym (pierwotnym) każdego przedsiębiorstwa względem celu zwiększenia atrakcyjności dla pracownika poprzez zaangażowanie w edukację. Mamy tu klasyczne tzw. „zamknięto koło”.
Oczywiście wszystkich problemów nie rozwiąże dualna edukacja, jednak trzeba spojrzeć prawdzie w oczy: raciborski samorząd poprzedniej kadencji przespał okres kilku lat, niestety nie obudził się do aktywnego działania również biznes. Dziś jakby drgnęło.
Oby coraz częściej pojawiały się rzeczowe dyskusje na tematy: dualne kształcenie, zaangażowanie biznesu w proces kształcenia uczniów, zaangażowanie biznesu w proces kształcenia nauczycieli, zaangażowanie biznesu w budowanie społeczności przedsiębiorców zainteresowanych i odpowiedzialnych za rynek pracy oraz rozwój przedsiębiorczości, społeczna odpowiedzialność biznesu, długofalowy program edukacji zawodowej wdrażany w szkołach ponadpodstawowych, komunikację między przedsiębiorcami (platformę informacyjną), integrowanie środowiska biznesowego itp.
Program Wspierania Rynku Pracy
Zbierając całość zagadnień, w Ramowy Program Wspierania Rynku Pracy (który powinien powstać z inicjatywy biznesu ale ze ścisłą współpracą z samorządami) warto podpowiedzieć tzw. punkty obowiązkowe:
– zmiany w ustawie o szkolnictwie zawodowym jako szansa dla biznesu w zakresie ochrony rynku pracy
– edukacja młodzieży w zakresie lokalnego rynku pracy (pokazanie potencjału lokalnego rynku pracy)
– stworzenie programu uświadamiania przedsiębiorców o możliwościach i instrumentach wspierających lokalnych przedsiębiorców, zwłaszcza MMŚP
– udział biznesu w systemie szkolenia zawodowego (staże dla uczniów, szkolenie młodocianych, szkolenia branżowe dla nauczycieli, ścisła współpraca z samorządami i szkołami w zakresie edukacji zawodowej)
– klasy patronackie, kształcenie we współpracy z przedsiębiorcami, tworzenie pracowni zawodowych w celu podniesienia jakości kształcenia zawodowego, szkolenie na terenach zakładów pracy i inne formy edukacji zawodowej
– określenie korzyści dla pracodawców wynikające z edukacji młodzieży
– konieczna promocja działających firm lokalnych
– budowanie bazy informacji o lokalnych firmach w ramach Branżowego Katalogu Firm (jako źródła wiedzy dla uczniów, szkół i rodziców)
– wykorzystanie prezentacji firm w ramach Branżowego Katalogu Firm podczas konferencji, spotkań branżowych, szkoleń i śniadań biznesowych (organizowanych przez RIG, Cech, Inkubatory, samorządy)
– rola Gospodarczej Platformy Informacyjnej w komunikacji między przedsiębiorcami
– rola lokalnej bazy danych o przedsiębiorstwach na potrzeby: gromadzenia i analizy danych o zawodach w jakich należy kształcić (ilość zatrudnianych w poszczególnych zawodach, deficyty zawodów, prognozy zapotrzebowania na specjalistów itp.)
– katalog korzyści dla przedsiębiorców, którzy aktywnie współpracują w zakresie ochrony rynku pracy, edukacji zawodowej, edukacji młodocianych pracowników, przynależności do lokalnej społeczności przedsiębiorców
– zbudowanie ramowego programu współpracy z rynkiem powiatów ościennych oraz powiatów czeskich (budowanie małej aglomeracji o większych zasobach)
– tworzenie długofalowego Programu Wspierania Przedsiębiorczości (z inicjatywy biznesu), który zawierać powinien wspomniane tematy edukacji zawodowej, rynku pracy oraz szeroko rozumianych działań na rzecz rozwoju przedsiębiorczości lokalnej, w tym Lokalnego Programu Dualnego Kształcenia.
Kilka ostatnich spotkań przedstawicieli izb gospodarczych, samorządów i inkubatorów z powiatów raciborskiego, wodzisławskiego oraz rybnickiego pokazało jak różne są doświadczenia, szerokie potrzeby oraz obszary, w których biznes wraz z samorządami powinien współpracować. Od dawna mamy tego świadomość, że bez pracy jaką musi biznes włożyć w te zagadnienia, nie ruszymy z miejsca. W myśl zasady: Jeśli oczekujesz zmian to sam musisz coś zmienić.
Ireneusz Burek
Środowisko, jakość życia, ekologia
